Jak budować relacje z dzieckiem

Złote zasady dobrej relacji z dzieckiem

Aby relacja z dzieckiem była udana, warto budować ją na solidnych fundamentach. To Ty, jako dorosły musisz kierować tą relacją i wprowadzać ją na dobry tor. W tym artykule dowiesz się, jak to zrobić.
  • Ostatnia aktualizacja: 2021-05-22
  • Szacowany czas czytania: 6 min.
Jak budować relacje z dzieckiem / Złote zasady dobrej relacji z dzieckiem

10 zasad budowania relacji z wnukiem

Relacja Dziadków z wnukami jest wyjątkowa. Z jednej strony charakteryzuje ją spora różnica wieku, z drugiej jednak strony, w odróżnieniu od rodziców, dziadkowie są bardziej wyrozumiali dla dziecka, co zachęca je do budowania z babcią oraz dziadkiem więzi opartej na zaufaniu. To właśnie na tej wartości warto opierać relację z wnukami i dbać o to, by wraz z wiekiem stawała się coraz trwalsza.

W budowaniu dobrej relacji z dzieckiem bardzo ważne są początki. O kontakt z wnukiem warto zadbać już od pierwszych dni jego życia. Bez względu na to, ile dziecko ma lat, powinno znaleźć w Tobie oparcie i schronienie. Jak wzbudzić w dziecku zaufanie i poczucie bezpieczeństwa?

Bądź uważnym słuchaczem

Uważne słuchanie dziecka to pozwolenie na to, by mogło swobodnie mówić. To dawanie przestrzeni, w której dorosły nie przerywa w pół zdania, a okazuje zainteresowanie.

Dziecko potrafi rozpoznać, kiedy słuchasz uważnie. Widzi, czy interesuje Cię to, co ma do powiedzenia. Kiedy rozmawiasz z wnukiem, odłóż w tym czasie telefon. Skup swoją uwagę na tym, co mówi. Zainteresuj się tematem: zadawaj pytania, okazuj emocje.

Dorośli mają tendencję do nadmiaru słów. Cały czas wydają dziecku polecenia, zwracają uwagę, pouczają. Wystarczy na chwilę zamilknąć i dać dziecku dojść do głosu. Wówczas można się o nim wiele dowiedzieć, a to, co powie, może być bardzo ważną wskazówką w budowaniu dalszej relacji.

Wyrażaj emocje

Mówienie o emocjach jest kluczowe w prawidłowej komunikacji. Miej na uwadze to, że dziecko dopiero uczy się rozpoznawać swoje emocje i o nich opowiadać. Wyrażanie uczuć i mówienie o nich, nie tylko ułatwia komunikację, ale przede wszystkim uczy dziecko nazywania poszczególnych stanów i radzenia sobie z określonymi emocjami. Jako osoba dorosła, która potrafi się komunikować i rozpoznawać swoje uczucia, to właśnie Ty jesteś przewodnikiem dziecka w tym świecie i to od Ciebie dziecko powinno dowiedzieć się, jak nazywać własne emocje.

Pamiętaj, że powinieneś nazywać wszystkie emocje. Nie tylko te złe, ale również dobre. Tłumacz wnukowi, które jego zachowanie Cię zasmuciło, a które zdenerwowało. Nie sprowadzaj tego do stwierdzenia „zachowujesz się niegrzecznie”. W rozmowie z wnukiem nazywaj swoje uczucia. Mów dziecku również o tym, co wprawiło Cię w dobry nastrój, co Cię rozbawiło oraz co sprawiło radość. Wnuk na pewno będzie bardzo zmotywowany, kiedy powiesz, że jego ostatni sukces w szkole bardzo Cię ucieszył.

Pamiętaj o dotyku

Dotyk odgrywa bardzo ważną rolę w nawiązywaniu relacji z wnukiem. Dzieci szczególnie potrzebują kontaktu fizycznego z dorosłym i bardzo czekają na to, aż je przytulisz, poklepiesz po plecach, połaskoczesz, czy pogładzisz po włosach.  Dotyk wyzwala oksytocynę, hormon uznawany za budulec relacji, dlatego powinieneś korzystać z tego „narzędzia” jak najczęściej.

Przytulając wnuka, mów o swoich uczuciach. Dziecko, szczególnie to najmłodsze, dopiero uczy się okazywać emocje. Warto, aby czerpało od Ciebie jak najlepsze wzorce. Niech wie, że przytulenie to okazanie przyjaźni i miłości.

Niektóre dzieci mogą opornie podchodzić do zbliżeń. Często, kiedy osiągają wiek szkolny, nie chcą się już przytulać do Babci i Dziadka. Wówczas pamiętaj, że liczy się każdy sposób na okazanie bliskości. Przytulenie możesz zastąpić przybiciem piątki, złapaniem za ramię lub pogładzeniem po plecach. Wówczas wnuk poczuje Twoje wsparcie i Twoją obecność.

Traktuj dziecko z szacunkiem

Pamiętaj, że dziecko również ma swoje problemy i zmartwienia. Oczywiście Tobie będą wydawać się błahe i infantylne, jednak dla wnuka, mogą to być bardzo poważne tematy do rozmyślań. Okazuj wsparcie, kiedy wnuk zwierza Ci się ze swoich problemów. Staraj się mu pomóc i udziel jak najlepszej, poważnej rady. Unikaj stwierdzeń, typu „co Ty wiesz o życiu”, „takie problemy to nie problemy”. Taka rozmowa do niczego nie doprowadzi, nie sprawi, że dziecko poczuje się lepiej. Wręcz przeciwnie - uzna, że nie może u Ciebie szukać pomocy, a to bardzo nadwyręży Waszą relację.

Dziecko, nawet to najmniejsze ma prawo do własnej opinii, którą również powinieneś szanować. Jasne, że jeszcze niewiele wie o świecie. Ale czy to oznacza, że nie formułuje własnych myśli na podstawie swoich obserwacji? Kiedy będziesz szanować odmienne zdanie dziecka i nawiążesz z nim konstruktywną rozmowę, nauczysz je szacunku wobec poglądów i sposobu myślenia innych ludzi. Dzięki temu w przyszłości będzie mniej konfliktowy i bardziej otwarty na różnice w patrzeniu na świat.

Bądź aktywnym rozmówcą

Rozmowa to podstawowe narzędzie w budowaniu relacji z drugim człowiekiem. To właśnie z tego względu, nigdy nie powinieneś lekceważyć swojego rozmówcy, nawet jeśli ma jedynie kilka lat. Pamiętaj, że dziecko jest bardzo wrażliwe na otaczające je bodźce. Jeśli nie będziesz aktywnym rozmówcą, szybko to zauważy i przestanie dzielić się z Tobą swoimi emocjami. Zamknie się w sobie, a rozmowy zamieni na raportowanie np. tego, co było w szkole. Tego typu rozmowy niestety nie prowadzą do nawiązania głębszej relacji z dzieckiem i przeprowadzane są bardziej z poczucia obowiązku, niż z poczucia więzi.

Rozmawiając z dzieckiem, postaraj się stać się jego najlepszym przyjacielem. Wyobraź sobie siebie, ale dużo młodszego. Jak wówczas prowadziłbyś rozmowę? O co byś pytał? Wnuk musi wiedzieć, że jesteś osobą, z którą może ciekawie porozmawiać, a nie dorosłym, któremu musi zdać raport. W trakcie słuchania ciekawej opowieści wnuka okazuj emocje. Wyrażaj zdziwienie, radość oraz smutek. W odpowiedzi na historię dziecka możesz opowiedzieć anegdotę ze swojego dzieciństwa. Wspólnie się pośmiejecie i porównacie różnice w Waszych opowieściach.

Pracuj wspólnie z dzieckiem

Nic tak nie łączy, jak wspólne wykonywanie obowiązków. Jest to okazja do rozmów, nauki i ciekawie spędzonego czasu. Kiedy tylko możesz, angażuj wnuka w pomoc przy codziennych czynnościach. Mogą to być bardzo proste zadania, takie jak obieranie warzyw do obiadu, mieszanie sałatki, trzymanie miksera w trakcie robienia ciasta, porządkowanie śrubek w garażu, podawanie narzędzi, świecenie latarką przy drobnych naprawach. Najmłodsi uwielbiają pomoc dorosłym, dlatego warto z tego korzystać.

Oprócz tego, że wspólna praca to doskonały sposób na budowanie relacji, uczy to również wnuka odpowiedzialności i obowiązkowości. Dziecko powinno wiedzieć, że każdy ma zadania do wykonania w ciągu dnia i to dotyczy również najmłodszych. Dzięki tej nauce szybciej się usamodzielni i zrozumie, że obowiązki domowe dotyczą wszystkich członków rodziny, nie tylko dorosłych.

Zróbcie razem coś szalonego

Aby zyskać w oczach dziecka, warto wyjść poza utarty schemat „nudnego” dorosłego. Dzieci uwielbiają zabawę, a w pomysłach na spędzanie wolnego czasu ogranicza je tylko ich własna wyobraźnia. Raz na jakiś czas obudź w sobie dziecięcą naturę i zrób z wnukiem coś szalonego. Nie bój się ubrudzić i przestawić wszystkich mebli w pokoju dziennym. Na pewno taka zabawa bardzo pozytywnie wpłynie na Twoją relację z wnukiem. Sprawi, że dziecko będzie Cię odbierać nie tylko jako poważnego, odpowiedzialnego dorosłego, ale również świetnego kompana do zabawy.

Opowiadaj o swoim dniu

Rozmawiając z wnukiem nie bazuj jedynie na słuchaniu i włączaniu się w jego opowieść. Ty również podziel się z dzieckiem relacją ze swojego dnia. Opowiedz, co robiłeś w ostatnim czasie, co Cię ucieszyło, a co wprawiło w smutek i zaniepokojenie. Wymieniając się wrażeniami i opowieściami, nie tylko nawiązujecie głębszą relację. Opowiadając dziecku swoją historię, uczysz je rozmowy i aktywnego słuchania. Dzięki rozmowom z dorosłymi wnuk nauczy się lepszego kontaktu z innymi ludźmi i skupienia uwagi na tym, co mają do powiedzenia.

Panuj nad złością

Złość bardzo szkodzi relacjom z dziećmi. Niestety często to właśnie one najbardziej odczuwają nasze negatywne emocje, mimo że nie są ich przyczyną. Jeśli masz zły dzień i czujesz, że Twoja cierpliwość jest ograniczona, powiedz o tym wnukowi. Jasno zakomunikuj, że dziś nie masz dobrego humoru, ale nie jest to wina dziecka. Pamiętaj, by panować nad swoimi emocjami. Kiedy czujesz, że tracisz cierpliwość, odejdź do drugiego pokoju i spróbuj się uspokoić. Nawet jeśli to dziecko jest przyczyną Twojego stanu, krzyk nie pomoże, a jedynie wprowadzi jeszcze więcej negatywnych emocji.

Pamiętaj, że jesteś wzorem

Budując relację z wnukiem zawsze miej na uwadze, że to właśnie z dorosłych, dzieci czerpią wzorce zachowania. To od Ciebie dziecko uczy się tego, jak rozmawiać i jak reagować na drażniące sytuacje lub niepowodzenia. Jeśli chcesz, by wnuk umiał przepraszać - sam przepraszaj, kiedy coś w Twoim zachowaniu było nie tak. Przyznawaj się do popełnianych błędów i co najważniejsze - pokazuj, że je naprawiasz. Nie bądź dorosłym, którego słowa i dobre rady nie pokrywają się z zachowaniem. Nie dyktuj dziecku zasad i norm, których sam nie przestrzegasz. Zamiast tego pokaż, swoim własnym zachowaniem, co należy robić i jak się zachowywać. Wnuk szybko zacznie brać z Ciebie przykład, bo przecież każde dziecko chce być jak dorosły.

Budowanie relacji z wnukiem to proces, który postępuje wraz z rozwojem dziecka. Musisz uzbroić się w cierpliwość i pamiętać, by opierać Waszą relację na pozytywnych emocjach. Nie będzie to łatwe, bo dzieci są dziećmi i nie zawsze wszystko jest kolorowe i piękne. Mimo wszystko warto, bo fundament, który wypracujecie na wczesnym etapie ich rozwoju, zaowocuje wartościową relacją w przyszłości.

Budowanie relacji z dzieckiem - najczęściej zadawane pytania

  1. Jak wpływają na relacje zakazy i granice, które stawiam dziecku? Często są one powodem do krzyku i płaczu, ale nie wyobrażam sobie, by pozwalać wnukowi na wszystko.

    Naturalnym jest, że dziecko powinno mieć jasno postawione granice. Budowanie dobrej relacji pomiędzy dorosłym a dzieckiem musi opierać się na wzajemnym szacunku. Jeśli będziesz pozwalać wnukowi na wszystko i stale „przesuwać” postawione granice, sprawisz, że dziecko nie będzie Cię szanować. Jeśli wnuk buntuje się przeciwko pewnym zasadom, wyjaśnij mu, dlaczego one obowiązują. Wytłumacz, że Ciebie również obowiązują pewne nakazy i zasady, których codziennie przestrzegasz. Wtedy dziecko zobaczy, że stawiane granice obowiązują każdego, nie tylko jego samego.

  2. Niestety z moimi wnukami mam kontakt jedynie okazjonalny. Na co dzień mieszkają za granicą i częste spotkania są niemożliwe. Czy mimo to, nawiązanie głębszej więzi jest możliwe?

    Na pewno brak regularnych spotkań jest dużym utrudnieniem, ale to nie oznacza, że całkowicie pozbawi Was szansy na dobrą relację. Współcześnie wszyscy mamy dostęp do czatów z kamerką, a połączenia przez Internet nie generują kolosalnych kosztów. W ten sposób również można porozmawiać z wnukami, a nawet spędzić ciekawie czas. Więcej na ten temat przeczytasz tutaj: edziadkowie.pl/dziadkowie-na-odleglosc-jak-bawic-sie-z-wnukami-online/

  3. Mam dość wybuchowy temperament i wydaje mi się, że to jest przeszkodą, która wpływa na moje niezbyt dobre kontakty z wnukiem. Dość szybko tracę cierpliwość i się denerwuje. Jak mogę nad tym zapanować?

    Cierpliwość rzeczywiście jest niezbędna w budowaniu relacji z wnukami. Jeśli masz z tym problem, spróbuj medytacji. Praktyka jogi i techniki relaksacyjne pomagają się wyciszyć i uspokoić. Dzięki temu napięcie zmniejsza się i łatwiej nad sobą zapanować.

Oceń ten artykuł:

Anna Setlak

Anna Setlak

Redaktorka i copywriterka, absolwentka Wydziału Humanistycznego KUL oraz Wydziału Politologii i Dziennikarstwa UMCS. Swoje doświadczenie lingwistyczne wykorzystuje w tworzeniu wartościowych treści, które przekazują wiedzę i tworzą fundament pozytywnych relacji.

Ostatnio dodane