Zagadki i łamigłówki dla dzieci

Propozycje zagadek i łamigłówek dla dzieci, które wspomagają rozwój umysłowy

Mimo różnicy pokoleń i znacznego rozwoju technologicznego widocznego także w zabawkach dla dzieci, istnieją sposoby rozrywki, które łączą pokolenia i bawią każdego. Do takich należą m.in. zagadki i łamigłówki, w które możesz bawić się z wnukami w każdym przedziale wiekowym. Podpowiadamy, jakie zagadki sprawią dzieciom największą radość.
  • Ostatnia aktualizacja: 2022-04-06
  • Szacowany czas czytania: 6 min.
Zagadki i łamigłówki dla dzieci / Propozycje zagadek i łamigłówek dla dzieci, które wspomagają rozwój umysłowy

Jak się bawić wykorzystując zagadki i łamigłówki

Zagadki i łamigłówki to rozrywka dla osób w każdym wieku. Niezależnie od tego, ile ma się lat oraz w jakim środowisku jest się wychowanym, odgadnięcie zagadki jest tak samo satysfakcjonujące. Na przestrzeni lat powstało wiele rymowanek oraz łamigłówek, których rozwiązywanie jest wielką frajdą i ciekawym zajęciem wolnego czasu.

Jak bawić się łamigłówkami tak, żeby szybko nie znudziło się to dzieciom? Zorganizuj konkurs lub zabawę na kształt popularnych teleturniejów. Spisz wybrane zagadki na karteczkach, które będziesz losować w poszczególnych konkurencjach. Zagadki możesz posegregować na kategorie, które będą dostosowane do wieku wnuków oraz poziomu trudności. Przykładowymi kategoriami mogą być: zwierzęta, warzywa, narodowości.  Zabawa może przybrać formę konkursu zbierania punktów. Gracze naprzemiennie wybierają kategorię zagadki. Po jej odczytaniu zgłaszają się, używając zasady „kto pierwszy” do jej odgadnięcia. Jeśli osobie, która się zgłosiła uda się odgadnąć rozwiązanie, zdobywa punkt. Jeśli nie, przechodzi on na konto drużyny przeciwnej, lub w przypadku większej ilości graczy, zagadka przechodzi na kolejną osobę zgodnie z ruchem wskazówek zegara.

Innym pomysłem na formę zabaw z łamigłówkami jest koło fortuny, które można wykonać samodzielnie lub wspólnie z wnukami. Koło fortuny losuje kategorię zagadki lub punkty. Zabawa kołem fortuny dodatkowo urozmaici rozwiązywanie zagadek i sprawi, że dzieci tak szybko się nimi nie znudzą. Kiedy wnuki nabiorą już wprawy w rozwiązywaniu zagadek, obowiązkowo wprowadź do zabawy nagrody główne oraz nagrody pocieszenia. Rywalizacja między dziećmi jest bardzo korzystna dla ich rozwoju - uczy pojęcia motywacji, zasad fair play oraz radzenia sobie z porażką.

Kiedy już masz pomysł na zabawę z wnukami, jedyne, czego potrzebujesz to oczywiście zagadki. Dobierając łamigłówki dla dzieci, pierwszą rzeczą, na którą powinieneś zwrócić uwagę, jest wiek dziecka. Zagadka nie może być ani zbyt trudna, ani zbyt łatwa. W sieci można znaleźć wiele stron z propozycjami zagadek, które podzielone są zarówno według poziomu trudności, jak i według kategorii. Poniżej prezentujemy kilka łamigłówek, które możesz wykorzystać w zabawie z wnukami.

Zagadki dla dzieci - poziom trudności: łatwy

Łatwe zagadki będą odpowiednie dla najmłodszych dzieci. Są zwykle krótkie oraz posiadają rymy, które sprawiają, że odbiór jest znacznie bardziej przyjazny. Oto kilka przykładów:

W nocnej ciszy
łowi myszy. (Kot)
***

Ten śniegowy panicz,
garnek ma na głowie.
W miejscu nosa marchew,
ulepił go człowiek! (Bałwan)
***

Dobre ma zwyczaje,
ludziom mleko daje. (Krowa)
***

Za ladą sklepową,
sprzeda to i owo. (Sprzedawca)
***

Jaką porę roku mamy,
gdy za morzem są bociany? (Zima)
***

Kot ogromny, pręgowany.
Bywa w cyrku - tresowany. (Tygrys)
***

Nieraz w bajkach widziałem
i zwiedzałem go w snach
ale prawdę Ci powiem:
częściej widzę go w drzwiach. (Zamek)
***

Lubię ciepło, lubię słońce,
gdy w doniczce siedzę.
I mam bardzo ostre kolce,
choć nie jestem jeżem. (Kaktus)
***

Gdy ją obieramy,
łezki ocieramy. (Cebula)
***

O szyby dzwoni,
gdy chmura łzy roni. (Deszcz)
***

Co brzmi w trzcinie
w Szczebrzeszynie? (Chrząszcz)
***

Co za białe piórka,
sypie zimą chmurka? (Śnieg)
***

W nim rosną drzewa,
w nim ptaki śpiewają.
W nim małe i duże
zwierzęta mieszkają (Las)
***

Choć zniosła ją bura kurka,
wygląda tak, jak laurka.
Tkwi w wielkanocnym koszyku,
święconce dodając szyku. (Pisanka)
***

Jaki sprzęt na sznurze
- mruczący, nieduży,
chociaż wszystko czyści,
sam się w środku kurzy. (Odkurzacz)
***

Na górze - drewniane ramię,
na dole - gęsta czupryna.
Znikają z podłogi śmieci,
gdy taniec rozpoczyna. (Miotła)
***

Ma bęben, lecz grać nie pozwoli,
ma węża, co nie chce Cię gryźć.
Łyka proszki, choć głowa nie boli,
wyprać wszystko potrafi na błysk. (Pralka)
***

Stoi w kuchni szafka,
ten kto jej używa,
wie, że jest przydatna,
bo wszystko pozmywa. (Zmywarka)
***

Pióra biało-czarne,
buciki czerwone;
uciekają przed nim żabki,
bardzo przestraszone. (Bocian)
***

Wiosną do nas przyleciała
ta ptaszyna czarna, mała.
Murować się nie uczyła,
ale gniazdko ulepiła. (Jaskółka)
***

Już po lesie kuka,
gniazdka sobie szuka.
Jak znajdzie, podrzuca jaja,
niech inni je wygrzewają. (Kukułka)
***

Śpiewa wysoko
piosenki do słonka,
głos ma podobny
do drżenia dzwonka. (Skowronek)
***

Pomarańczą być by chciała,
Ale jest okropnie mała.
Mimo to, zimową porą,
Dzieci właśnie ją wybiorą. (mandarynka)
***

Choć puszysty jest jak kotek,
Nie dla niego włóczki motek.
Czarne pasy ma na grzbiecie,
Kiedy ryknie – uciekniecie. (tygrys)
***

Najgorętsze we wszechświecie,
Świeci mocno, głównie w lecie.
Kiedy wschodzi dzień nastaje,
Gdy zachodzi, sen rozdaje. (słońce)
***

Srebrna głowa świeci z góry,
Popatrz w niebo, poprzez chmury.
Czy to gwiazda, czy kosmita?
Nie! To ziemski satelita! (księżyc)
***

Jest puszysty jak poduszka,
Na noc bierzesz go do łóżka.
Ma nos, buzię, duży brzuszek,
Lubi miodek, łakomczuszek. (miś)
***

Zagadki dla dzieci - poziom trudności: trudny

Kiedy rozwiązywanie łatwych zagadek nie jest dla Was żadnym problemem, możecie sięgnąć po te o większym stopniu trudności. Dzięki temu łamigłówki będą dla Was stale ciekawe i tak szybko się nie znudzą. Oto kilka propozycji trudniejszych zagadek:

Z soczystych liści złożona.
Okrągła głowa zielona. (Kapusta)
***

Co jesienią z dębu spada?
Co ze smakiem dzik zajada? (Żołędzie)
***

Z waty bywa, z puchu bywa,
w nocy do snu nas okrywa. (Kołdra)
***

Kiedy go ucierasz,
na płacz Ci się zbiera. (Chrzan)
***

Co to jest? Nie gdacze na podwórkach
rośnie w lesie żółta…. (Kurka)
***

Jak ten kwiatek się nazywa,
co słowo „pan” w nazwie ukrywa? (Tulipan)
***

Jaka to para
umie w zgodzie,
Tańczyć i skakać
tylko na lodzie? (Łyżwy)
***

Co to za rycerz
w słomianej zbroi,
różę otula,
w ogrodzie stoi? (Chochoł)
***

Największe ciężary
podnosi on w mig.
Ma stalowe ramię,
nazywa się… (Dźwig)
***

Tłustego mleka
da nam na serek.
I ciepłej wełny
da na sweterek. (Owca)
***

Mam kapelusik
nie do kłaniania,
mam zgrabną nóżkę
nie do skakania. (Grzyb)
***

Pracuje głęboko,
pod czarnym sufitem.
Ludzie palą skarby,
przez niego zdobyte. (Górnik)
***

Co to za złota świetlana kula,
która swym ciepłem Ziemię otula? (Słońce)
***

Kiedy po niebie wędruje nocą, dokoła niego gwiazdy migocą.
Raz jest jak rogalik, raz okrągły jak talerz.
Kiedy słońce wschodzi, wnet z nieba ucieka. (Księżyc)
***

W dzień ich nie ujrzysz, chociaż są nad nami.
Można je zobaczyć nocą i wieczorami. (Gwiazdy)
***

Co to za okrągła planeta, na której bez wody,
tlenu i słońca nie byłoby życia. (Ziemia)
***

Zagadki Misia Tami

Czy to piłka, czy kuleczka,
W lecie zerka z ogródeczka?
Jest czerwony jak serduszko,
Kształt ma taki, jak jabłuszko. (Pomidor)
***

Kiedy w lecie słońce grzeje,
On na grządce zielenieje.
A gdy w zimie mróz zakłuje,
On w słoiku leżakuje. (Ogórek)
***

Jest soczysta i chrupiąca,
Jest przysmakiem dla zająca.
Bez niej zupka się nie uda,
W suróweczce zdziała cuda. (Marchewka)
***

Jest okrągły oraz biały,
A do zupy doskonały!
Możesz z niego zrobić frytki,
Do sałatki cienkie nitki. (Seler)
***

Lecz korpusik ma bladziutki.
Pysznie w zupce twej smakuje,
Mama z marchwią ją kupuje. (Pietruszka)
***

Tylko popatrz mój kolego,
To warzywo jest jak drzewo!
Na dodatek przyznać pora,
Że ma brata kalafiora. (Brokuł)
***

Długa kolba, ziaren wiele,
To są mali przyjaciele.
Gdy te ziarna się upraży,
To popcornem Cię obdarzy. (Kukurydza)
***

Pomarańczą być by chciała,
Ale jest okropnie mała.
Mimo to, zimową porą,
Dzieci właśnie ją wybiorą. (Mandarynka)
***

Powyższe zagadki pochodzą z serii książek "Miś Tami je z nami". Seria książek "Miś Tami je z nami" dostępna jest w sprzedaży w dobrych księgarniach internetowych np. w księgarni Legimi.

Zgadywanki dla dzieci - wpływ na rozwój

Zagadki dla dzieci, oprócz tego, że dostarczają rozrywki, mają również nieoceniony wpływ na rozwój dziecka. Stanowią walor edukacyjny. Dzięki zagadkom dzieci ćwiczą logiczne myślenie, pamięć oraz spostrzegawczość. Jako Dziadkowie, powinniście dbać o to, by w trakcie zabawy z wnukami zadbać również o ich edukację. Jak wiadomo, dzieci w wieku szkolnym najwięcej uczą się poprzez zabawę. Zagadki zawsze należy dobierać do wieku dziecka oraz interesującej go tematyki.

Zgadywanki są bardzo dobrym sposobem na rozwój wyobraźni oraz logicznego myślenia. Poprzez kojarzenie faktów i wykorzystywanie posiadanej wiedzy o rzeczywistości w celu znalezienia rozwiązania zagadki, dziecko rozwija swój sposób myślenia. Jeśli nawet zagadka okazuje się dla wnuka za trudna, sam brak znalezienia odpowiedzi wzbudza w nim potrzebę jej poznania, a dzięki temu poszerza się jego wiedza.

Zagadki zwiększają także zasób znanego słownictwa. Treść zgadywanek jest często tak dostosowana, aby stworzyć rym. Jest to tym samym okazja do poznania nowych słów, których w normalnych okolicznościach codziennej rozmowy, dziecko nie miałoby szansy poznać. Kolejna ważna umiejętność, którą kształtuje rozwiązywanie zagadek to zdolność analizowania słyszanego tekstu. Wnuk, aby odpowiedzieć na zgadywankę, musi starannie, zdanie po zdaniu przeanalizować jej treść. Wpływa to na zdolność logicznego myślenia oraz koncentracji.

Rodzaje zagadek dla dzieci

Każde dziecko interesuje się różnymi rzeczami, a wiek narzuca pewne tematy, wokół których aktualnie się porusza. Wobec tego, zagadki o zwierzątkach i przedmiotach bardzo dobrze rozwijają dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Później natomiast, powinieneś pomyśleć o zmianie kategorii zagadek na np. bardziej logiczne lub matematyczne. Wnuk ucząc się poprzez zabawę, na pewno wykorzysta zdobyte umiejętności, a ćwiczenie umysłu będzie mieć odzwierciedlenie w ocenach zdobywanych w szkole.

Zagadki matematyczne dla dzieci

Pierwszą styczność z matematyką dziecko ma w wieku zaledwie kilku lat, kiedy rodzice uczą go liczenia na paluszkach. Warto rozwijać we wnuku zdolności matematycznie i nie ograniczać  się jedynie na nauce liczenia do dziesięciu. Jeśli lubicie wspólnie rozwiązywać zagadki, dopilnuj by chociaż część z nich była związana z matematyką. Zabawy matematyczne szybciej oswoją dziecko z logicznym myśleniem i dzięki temu łatwiej poradzi sobie w szkole.

Miejcie na uwadze fakt, że w szkole, wnuk ma styczność zwykle z rzeczową, teoretyczną wiedzą popartą zadaniami, które często nie są praktycznie, ani zrozumiałe. Dzieci często nie mają wyobrażenia o liczbach oraz o tym, co mogą oznaczać. Dzięki zagadkom matematycznym i prostym zabawom możesz oswoić wnuki z matematyką i sprawić, że będzie dla nich bardziej przystępna.

Proste zabawy matematyczne i zgadywanki najłatwiej jest zastosować w czasie wspólnego gotowania w kuchni. Pojęcia takie jak ½, ¾, 100 ml, 1 litr, kilogram, dekagram wbrew pozorom najłatwiej zrozumieć w domu, nie w szkole. Krojenie jabłek lub odmierzanie składników do ciasta daje wiele możliwości, z których możesz skorzystać.

Kiedy Twoje wnuki jeszcze nie są w wieku szkolnym i ułamki nie są ich problemem, możesz skorzystać z zeszytów matematycznych dla przedszkolaków. Zadania typu „połącz kropki”, „policz drzewa w sadzie” są dla dziecka bardzo rozwijające. Kiedy widzisz, że wnuk dobrze sobie radzi z liczeniem, możesz wprowadzić pierwsze, łatwe zadania matematyczne. Spróbujcie zgadywać, ile kilogramów waży siatka jabłek lub ziemniaków. Ile sztuk trzeba dołożyć do siatki, żeby otrzymać 1 kilogram? Tego typu zagadki bardzo korzystnie wpływają na świadomość i rozeznanie dziecka względem wielkości i pojęcia miary.

Zagadki uczące literek

Oprócz liczb, ważną umiejętnością, którą warto w dziecku rozwijać, jest znajomość liter. Zabawy takie jak „Wisielec” bardzo dobrze sprawdzają się w nauce literowania. Aby gra była dla wnuka ciekawsza i nieco łatwiejsza wprowadźcie podpowiedzi. Ustal również zasadę, że odgadywanie hasła ma polegać na podawaniu pojedynczych liter. Dzięki temu dziecko nie tylko rozwiąże zagadkę, ale również zobaczy, z jakich liter składa się określone słowo.

Zagadki rozwijające wyobraźnię

Śmieszne rymowane zagadki mogą być przez dziecko rozwiązywane również w sposób rysunkowy. Jeśli chcesz całkowicie zaangażować wnuka i zająć mu czas na dłużej, ustalcie, że rozwiązanie zagadki narysuje na kartce. Wyobraźnia dzieci nie zna granic, więc możesz spodziewać się bardzo kreatywnych dzieł.

Zagadki i łamigłówki dla dzieci - najczęsciej zadawane pytania

  1. Po czym rozpoznać, czy wybrane zagadki są dobrze dobrane do wieku dziecka? Czy jeśli dziecko od razu odgaduje zgadywankę, ale jednocześnie sprawia mu to dużo frajdy, to oznacza, że łamigłówka jest dla niego zbyt łatwa?

    Źle dobrane do wieku dziecka zagadki prędzej, czy później go znudzą. Nawet jeśli teraz odgadywanie ich jest dla wnuka wielką radością. Jeśli widzisz, że wnuk bardzo szybko zna odpowiedź na zadaną zagadkę, spróbuj wybrać coś trudniejszego. Mieszaj ze sobą stopnie trudności, tak aby zabawa w łamigłówki była urozmaicona i rozwijająca dla dziecka.

  2. Moja wnuczka jest bardzo bystrą dziewczynką i obecnie żadne zagadki dla dzieci nie sprawiają jej trudności. Co może być kolejnym krokiem w rozwiązywaniu łamigłówek? Widzę, że logiczne myślenie i poszukiwanie odpowiedzi sprawia jej dużą radość.

    Jeśli Twoja wnuczka uwielbia zagadki i łamigłówki, możecie skorzystać z dostępnych serwisów online. Znajdziecie tam wiele zagadek o różnym stopniu trudności, które na początku możecie rozwiązywać wspólnie. Zagadki zmuszają nie tylko do logicznego myślenia, ale również poszukiwania rozwiązania w różnych źródłach. To dodatkowo rozwija dziecko i poszerza jego ogólną wiedzę o świecie.

  3. Jaki wiek jest odpowiedni na wprowadzenie zagadek i łamigłówek? Mój wnuczek ma dopiero 3 lata i mimo tego, że bardzo mądry z niego chłopczyk nie chcę za bardzo wyprzedzać jego rozwoju. Czy 3-latkowi można już czytać łatwe zgadywanki?

    Oczywiście, że tak! Każde dziecko rozwija się w inny sposób, ale większość 3 latków poradzi sobie z najłatwiejszymi zgadywankami. Co więcej, część z nich warto powtarzać, by dla wnuka przyjęły formę krótkich wierszyków. To, oprócz zgadywania jest również bardzo rozwijające, a słyszane w tekście zgadywanki słowa mają duży wpływ na wyobraźnię dziecka.

  4. Moja wnuczka jest typowym wzrokowcem i każda zabawa musi być dla niej ciekawa, pod względem wizualnym. W przeciwnym wypadku bardzo się nudzi. Czy są dostępne rysunkowe gry planszowe, które zawierają zagadki lub rozwiązywanie łamigłówek? Czytanymi zgadywankami bardzo trudno ją zainteresować, a uważam tę zabawę za bardzo rozwijającą i nie chciałabym, by wnuczka z niej rezygnowała.

    Jest wiele logicznych gier planszowych, które często polegają na rozwiązywaniu zagadek lub łamigłówek. W sklepach internetowych na pewno znajdziesz wiele propozycji dla dzieci w każdym wieku. Pamiętaj jednak, że nadal atrakcyjną zabawę dla wnuczki możesz przygotować sama. Z wykorzystaniem koła fortuny oraz urozmaiceniem zgadywania poprzez organizację konkursu, poszukiwanie odpowiedzi na zagadki może być świetną atrakcją i super zabawą.

Oceń ten artykuł:

Anna Setlak

Anna Setlak

Redaktorka i copywriterka, absolwentka Wydziału Humanistycznego KUL oraz Wydziału Politologii i Dziennikarstwa UMCS. Swoje doświadczenie lingwistyczne wykorzystuje w tworzeniu wartościowych treści, które przekazują wiedzę i tworzą fundament pozytywnych relacji.

Ostatnio dodane