„Paweł i Gaweł” Aleksanda Fredry - wierszowana bajka dla dzieci
Paweł i Gaweł w jednym stali domu, Paweł na górze, a Gaweł na dole...
- Ostatnia aktualizacja: 2024-12-19
- Szacowany czas czytania: 1 min.
"Paweł i Gaweł" - Aleksander Fredro
„Paweł i Gaweł” Aleksandra Fredry to jeden z najpiękniejszych wierszy w polskiej literaturze dziecięcej. Z humorem i błyskotliwością opowiada o dwóch sąsiadach, których odmienne charaktery prowadzą do zabawnych, ale pouczających sytuacji. Tekst ten, znany z niezapomnianego morału „Jak ty komu, tak on tobie”, jest nie tylko literacką perełką, ale również ponadczasową lekcją empatii i wzajemnego szacunku. Poznaj historię powstania tego klasycznego utworu i odkryj, dlaczego wciąż zachwyca zarówno dzieci, jak i dorosłych.
Rozdział: "Paweł i Gaweł" - historia powstania
„Paweł i Gaweł” to jeden z najbardziej rozpoznawalnych utworów Aleksandra Fredry, który zyskał miano kanonu polskiej literatury dziecięcej. Fredro, znany głównie jako autor komedii, stworzył tę wierszowaną bajkę jako humorystyczną, ale i pouczającą opowieść o relacjach międzyludzkich. Inspiracją do powstania utworu mogły być zarówno codzienne konflikty między ludźmi, jak i uniwersalne prawdy moralne, które Fredro często wplatał w swoje dzieła.
Pierwsze wersy wiersza - „Paweł i Gaweł w jednym stali domu” - stały się symbolem sąsiedzkich sporów, a użyte archaizmy, takie jak „wolnoć, Tomku, w swoim domku”, nadają utworowi niepowtarzalny urok. Wiersz napisany jest jedenastozgłoskowcem, co czyni go wyjątkowo rytmicznym i łatwym do zapamiętania, co z kolei przyczyniło się do jego popularności wśród dzieci. Morał bajki - „Jak ty komu, tak on tobie” - to proste, ale ponadczasowe przesłanie, które przypomina o znaczeniu wzajemnego szacunku i sprawiedliwości w relacjach międzyludzkich.
Fredro, tworząc „Pawła i Gawła”, udowodnił, że literatura dla dzieci może być zarówno zabawna, jak i głęboko pouczająca. Utwór do dziś cieszy się ogromną popularnością i jest często przywoływany w edukacji, jako przykład dzieła, które rozwija wyobraźnię, uczy kultury słowa i przekazuje uniwersalne wartości.
Paweł i Gaweł - oryginalny tekst
Paweł i Gaweł w jednym stali domu,
Paweł na górze, a Gaweł na dole;
Paweł spokojny, nie wadził nikomu,
Gaweł najdziksze wymyślał swawole.
Ciągle polował po swoim pokoju:
To pies, to zając - między stoły, stołki,
Gonił, uciekał, wywracał koziołki,
Strzelał i trąbił, i krzyczał do znoju.
Znosił to Paweł, nareszcie nie może;
Schodzi do Gawła i prosi w pokorze:
«Zmiłuj się waćpan, poluj ciszej nieco,
Bo mi na górze szyby z okien lecą!»
A na to Gaweł: «Wolnoć Tomku
W swoim domku».
Cóż było mówić? Paweł ani pisnął,
Wrócił do siebie i czapkę nacisnął.
Nazajutrz Gaweł jeszcze smacznie chrapie,
A tu z powały coś mu na nos kapie.
Zerwał się z łóżka i pędzi na górę.
Stuk, puk! - Zamknięto.
Spogląda przez dziurę,
I widzi - Cóż tam? Cały pokój w wodzie,
A Paweł z wędką siedzi na komodzie.
- «Co waćpan robisz?» - «Ryby sobie łowię».
- «Ależ mospanie, mnie kapie po głowie!»
A Paweł na to: «Wolnoć Tomku
W swoim domku».
Z tej to powiastki morał w tym sposobie:
Jak ty komu, tak on tobie.
Oceń ten artykuł:
Anna Setlak
Redaktorka i copywriterka, absolwentka Wydziału Humanistycznego KUL oraz Wydziału Politologii i Dziennikarstwa UMCS. Swoje doświadczenie lingwistyczne wykorzystuje w tworzeniu wartościowych treści, które przekazują wiedzę i tworzą fundament pozytywnych relacji.
Przeczytaj również
Ostatnio dodane
