Jak pomóc dziecku przezwyciężyć lęk przed lekarzem?

Stres przed wizytą lekarską

Pan Antoni został poproszony o pomoc. Jego 3-letni wnuczek Jaś ma w przyszłym miesiącu wizytę u laryngologa. Pan Antoni chętnie zaprowadzi wnuczka na wizytę lekarską, ma jednak obawy czy sobie poradzi. Jaś nigdy nie lubił lekarzy i każda wizyta kończyła się płaczem dziecka. Pan Antoni chciałby pomóc Jasiowi przezwyciężyć lęk i szuka pomysłów na oswojenie strachu Jasia.

Dlaczego dzieci boją się lekarzy?

Dzieci nie lubią zmian i boją się rzeczy których nie znają. Stały harmonogram dnia, przyjazne otoczenie i znajome twarze zapewniają dzieciom poczucie bezpieczeństwa. Każde odstępstwo od normy może wywołać zaniepokojenie. Rolą troskliwych Rodziców i Dziadków jest niwelowanie stresu u dzieci, aby zapewnić im prawidłowy rozwój emocjonalny.

Z drugiej strony niemożliwe, a nawet niewskazane, jest trzymanie dzieci pod kloszem. Świadomi Dziadkowie wspierają wnuki w pokonywaniu codziennych przeszkód i prowadzą je za rękę przez trudne sytuacje życiowe. Kochany Dziadku, uwierz że masz wszystko czego potrzebujesz, aby pomóc swojemu wnuczkowi pokonać lęk przed lekarzem.

Nie pójdę, boję się!

Problemy mogą pojawić się już w chwili poinformowania wnuczka o planowanej wizycie u lekarza. Dziecko nie wie, jak będzie wyglądać miejsce do którego trafi, kto z nim będzie przy badaniu, jakie nieprzyjemne czynności będzie musiał wykonać. To wszystko wywołuje w nim cały wachlarz negatywnych emocji.

W dniu wizyty u lekarza, możesz mieć trudności z ubraniem wnuczka. Wnuczek może obwieszczać swoje niezadowolenie tupaniem, krzykiem i płaczem. Pod gabinetem lekarskim prawdopodobnie nastąpi wzmocnienie protestu i buntu, dziecko może wpaść w histerię. Badanie z płaczącym i wyrywającym się dzieckiem może nie dojść do skutku, a awantura w gabinecie jeszcze bardziej pogłębi problem.

Przyczyny lęku przed lekarzem

Wspaniale, że jesteś aktywnym Dziadkiem i troszczysz się o swojego wnuka. Na pewno znasz go bardzo dobrze, zastanów się więc czego tak naprawdę się boi? Gdy ustalisz konkretną przyczynę, łatwiej będzie sobie z nią poradzić.

Na strach przed wizytą u lekarza najczęściej składają się:

1. lęk przed opuszczeniem,
2. specyficzny zapach przychodni lekarskich,
3. hałas i zamieszanie w poczekalni,
4. strach przed bólem,
5. trauma z przeszłości.

Gdy już przemyślisz wszystkie czynniki, które mogą wywoływać u Twojego wnuczka lęk przed lekarzem, porozmawiaj z nim o tym. Dostosuj język i słownictwo do wieku dziecka. Staraj się mówić prosto i obrazowo. Używaj krótkich zdań i słów, które rozumie Twój wnuczek.

Wytłumacz mu, że Dziadek będzie z nim podczas badania i obiecaj, że nawet na chwilę nie zostanie sam. Opowiedz, jakie konkretnie czynności wykona lekarz, na czym będą polegały zabiegi i czy będą bolesne lub nieprzyjemne. Pomyśl też jak możesz ograniczyć bodźce, które przeszkadzają Twojemu wnuczkowi.

Ważne! Nie okłamuj swojego wnuczka, szczególnie w kwestii nieprzyjemnych i bolesnych zabiegów medycznych. Dziecko może stracić do Ciebie zaufanie i nie tak łatwo będzie je odzyskać!

Zabawa w lekarza

Przede wszystkim pamiętaj, że największym źródłem stresu przez wizytą u lekarza jest strach przed nieznanym. Dziecko nie wie, czego może się spodziewać, a niepewność automatycznie wywołuje w nim lęk. Możesz mu pomóc odgrywając scenkę sytuacyjną, podczas której przygotujecie się do wizyty u lekarza.

Co będzie Ci potrzebne do odegrania scenki z wnukiem:

• ulubiony miś lub lalka,
• akcesoria lekarskie.

Planując Waszą zabawę zastanów się, jak będzie przebiegać prawdziwa wizyta u lekarza i jakich przedmiotów użyje doktor. Wykorzystaj zasoby domowej apteczki - użyj bandaży, plasterków z bohaterami z bajek, termometru. Akcesoria lekarskie możesz kupić w dużym sklepie z zabawkami lub użyj przedmiotów, które je przypominają. W tabelce znajdziesz podpowiedzi jakie przedmioty codziennego użytku możesz wykorzystać jako przyrządy lekarskie.

Krok po kroku odegrajcie wizytę u lekarza. Staraj się przewidzieć wszystkie możliwe sytuacje. Mów do wnuczka co dokładnie robisz i staraj się, aby była to doskonała zabawa. Powiedz np. „Teraz zbadam Twoje prawe uszko i zobaczę kto w nim mieszka!”, „A teraz zajrzę do lewego uszka i popatrzymy, czy nie uwił sobie w nim gniazdka jakiś ptaszek!”. Śmiech rozluźni małego pacjenta, a zabiegi w prawdziwym gabinecie nie będą już wcale straszne!

Smutkozjadki

Kolejnym pomysłem na bezproblemową wizytę w gabinecie lekarskim są Smutozjadki. Te urocze pluszaki mają cudowną moc przejmowania wszystkich negatywnych emocji dziecka. Podaruj go wnuczkowi, a Smutozjadek zostanie powiernikiem jego dużych i małych problemów.

Opowiedz wnuczkowi, jak pojawił się na świecie Smutozjadek, o jego treningach w Szkole Zjadania Smutków i o tym, że każdy Smutozjadek ma gdzieś na świecie swojego chłopca lub dziewczynkę, z którym zamieszka gdy dorośnie. Wyobraźnia na pewno podsunie Ci ciekawe pomysły.

Wytłumacz wnuczkowi, że może przekazać swojemu Smutkozjadkowi wszystkie swoje strachy i lęki. Wystarczy, że zapisze negatywne emocje na kartce lub je narysuje. Następnie włoży kartkę do buzi Smutozjadka i zamknie zamek błyskawiczny. I już! Smutki i lęki zjedzone, nie ma się czym martwić!

Zachowanie spokoju

Kochany Dziadku, pamiętaj o tym, że dzieci doskonale odzwierciedlają emocje opiekunów. Jeżeli sam będziesz zestresowany wizytą w gabinecie lekarskim, wnuczek przejmie Twoje zdenerwowanie. Staraj się nie ulegać negatywnym emocjom, nawet gdy dziecko wpadnie w histerię. Jeżeli tak się stanie, mów do niego ciepłym, spokojnym głosem, nie oceniaj go i nie wzbudzaj w nim poczucia winy.

Ważne! Dziecko ma prawo odczuwać strach, gniew i złość. Dziadku, nie bagatelizuj uczuć swojego wnuczka! Pomóż mu zrozumieć targające nim emocje i je odpowiednio wyrazić!

Za wszelką cenę staraj się unikać podnoszenia głosu i stwierdzeń typu: „Nie bądź małym dzieckiem”, „Faceci nie płaczą”, „Nie mazgaj się”. Oceny tego typu nie pomogą Ci w uspokojeniu malca, a jedynie wpędzą go w poczucie winy i wpłyną na obniżenie jego poczucia wartości.

Czekając na wizytę, trzymaj wnuczka na kolanach, jeszcze raz wytłumacz mu, po co przyszliście i że Dziadek będzie przy nim cały czas. Gdy czekanie będzie się przedłużać, opowiedz mu jakąś miłą historyjkę, która rozluźni malca i zajmie jego myśli.

W miarę możliwości, również podczas badania staraj się utrzymywać z wnuczkiem kontakt fizyczny. Trzymaj go za rękę, głaszcz po głowie, chwal za bycie dzielnym pacjentem.

Ulubiona zabawka

Większość dzieci ma swoją ulubioną zabawkę lub przedmiot, którą najchętniej się bawi i zabiera wszędzie gdzie tylko się da. Dziadku, jeżeli Twój wnuczek ma swoje ulubione autko czy misia, koniecznie zabierz je ze sobą na wizytę w gabinecie! Dziecko poczuje się pewniej i bezpieczniej ze swoją ulubioną zabawką.

Jeżeli wiesz, że spędzicie trochę czasu w oczekiwaniu na badania, pomyśl o zabraniu ze sobą kilku zabawek. Ciekawe książeczki, kilka samochodzików, czy kolorowanka umilą wnuczkowi czas spędzony w poczekalni.

Nagroda za odwagę

Pomyśl, co lubi Twój wnuczek i jak moglibyście przyjemnie spędzić czas po wizycie lekarskiej. Może wybierzecie się na lody albo do zoo? Często wspominaj wnuczkowi, że w dniu wizyty u lekarza czeka Was wspaniała przygoda. Barwnie i ze szczegółami opowiadaj co będziecie robić. Fantastycznie spędzony czas z ukochanym Dziadkiem będzie wspaniałą nagrodą dla dzielnego pacjenta.

Bądź blisko

Podążając za naszymi radami, na pewno pomożesz wnuczkowi przezwyciężyć lęk przed lekarzem. Jednak najważniejsze co możesz zrobić to być blisko. Dzieci przytulane, głaskane, traktowane z szacunkiem i czułością czują się kochane i szczęśliwe. Są także spokojniejsze, mają poczucie bezpieczeństwa. W stresujących sytuacjach, takich jak wizyta u lekarza, okaż wnuczkowi jeszcze więcej swojej miłości. Niech Twój wnuczek wie, że Dziadek jest przy nim i go chroni.

Lęk przed lekarzem - rady dla Dziadków

1. Wnuczek bardzo nie lubi wizyt w gabinetach lekarskich, ze względu na specyficzny zapach. Jak mogę mu pomóc w tej sytuacji?

   Nietolerancja na nieprzyjemne zapachy jest bardzo powszechna u dzieci, może też wynikać z nadwrażliwości. Reakcją na bodźce węchowe może być zdenerwowanie, lęk, płacz, a nawet agresja.

   Przede wszystkim ogranicz do minimum czas, jaki spędzicie w poczekalni. Poproś osobę z kolejki, aby dała Wam znać gdy nadejdzie Wasza kolej. Czekając na wizytę spacerujcie wokół budynku.

   Zastanów się, jakie zapachy lubi Twój wnuczek, które wprawiają go w dobry nastrój i są dla niego komfortowe. Twój wnuczek lubi zapach pomarańczy? Weź ze sobą kilka i zjedzcie czekając na wizytę. A może w błogi nastrój wprawia go zapach perfum mamy? Skrop nimi bawełnianą chusteczkę, którą Twój wnuczek zabierze ze sobą do lekarza.

2. Moja wnuczka skończyła niedawno 2 latka. Gdy zaczęła uczęszczać do żłobka, pojawił się problem z częstymi infekcjami. Wizyty u lekarza wymagają zbadania gardła, wnuczka nie daje się jednak przekonać do otwarcia buzi. Nie przepada także za myciem zębów.

   Najskuteczniejszym sposobem poradzenia sobie z tym problemem jest systematyczna praca z wnuczką. Podczas wspólnego spędzania czasu aranżuj zabawy angażujące masaż buzi.

   Możesz kupić zestaw specjalnych szpatułek logopedycznych i wykonywać nimi krótkie masaże jamy ustnej. Na początek wystarczy masaż okolicy ust. Gdy oswoi się już z nimi, rozpocznij masaże języka i wewnętrznych stron policzków. Pamiętaj, aby robić to delikatnie i z wyczuciem!

3. Jestem babcią 4-letniego Adasia. Opiekuję się nim podczas choroby i często razem chodzimy do lekarza rodzinnego. Adaś nie przepada za wizytami w gabinecie, narzeka że nie lubi pana doktora. Każde badanie kończy się płaczem wnuczka, i trudno go potem uspokoić. Uważam, że jego doktor to dobry specjalista, nie ma jednak zupełnie podejścia do dzieci. Co powinnam zrobić, aby pomóc wnukowi?

   Dzieci często nie lubią wizyt lekarskich i oswojenie z nimi wymaga sporej pracy Rodziców i Dziadków. Jeżeli problem występuje tylko przy okazji wizyt u tego konkretnego lekarza, warto rozważyć zmianę przychodni. Porozmawiaj o swoich obawach z rodzicami wnuczka. Gdy poproszą Cię o pomoc, poszukaj opinii o lekarzach w okolicy, skupiając się na informacjach o ich podejściu do dzieci.