Zupki dla niemowląt - jak je przygotowywać w zależności od wieku dziecka?

Kiedy wprowadzać pierwsze stałe pokarmy?

W życiu każdego niemowlęcia przychodzi okres, kiedy powoli odchodzi się od pokarmu mamy lub mleka z butelki. Wówczas nadchodzi czas pierwszych „dorosłych” posiłków. Zazwyczaj każde niemowlę swoją przygodę z prawdziwym jedzeniem zaczyna od zupek. Jest to stosunkowo łatwy w przyswojeniu pokarm, który ze względu na swoją konsystencję jest odpowiedni dla maleństwa, które jeszcze nie posiada zębów.

Wprowadzanie do diety niemowlęcia stałych pokarmów jest ważnym krokiem, który zawsze powinien być skonsultowany z rodzicem dziecka. Musi on być wcześniej przemyślany i zaplanowany, bo organizm niemowlęcia nie jest przygotowany na przyjęcie wszystkich dostępnych w sklepie składników. Poniżej znajdziesz najważniejsze informacje i wskazówki, które pomogą Ci wprowadzić stałe pokarmy do diety dziecka w sposób zdrowy i bezpieczny.

Pierwszym pytaniem, które na pewno Cię nurtuje, jest „Kiedy można podać wnukowi do jedzenia coś innego niż mleko?”. Według zaleceń WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) w przypadku dziecka karmionego piersią, wiek, kiedy można wprowadzić do diety dziecka pokarm stały to sześć miesięcy. Inaczej to wygląda w przypadku niemowląt karmionych butelką. W tym przypadku zupkę można podać dziecku już po czterech miesiącach.

Pierwsza zupka niemowlaka

Pierwsza zupa, którą podaje się dziecku, znacząco różni się od dań, które spożywamy na co dzień. Jest to zwykle zupa jednoskładnikowa, która dopiero z czasem zostaje rozszerzona o kolejne warzywa. Najbardziej pewnym warzywem, które dobrze sprawdzi się w pierwszej zupce dziecka, jest marchewka. Bardzo rzadko uczula oraz ma słodki smak, dlatego powinna posmakować nawet najbardziej wybrednym maluchom. Podstawową zasadą, o której należy pamiętać przygotowując pierwszą zupkę dla maluszka, jest dokładne zblendowanie składników. W zupce nie mogą pojawić się kawałki, które wymagają pogryzienia.

Bardzo ważnym składnikiem, który powinien pojawić się w pierwszych zupkach maluszka, jest tłuszcz. Może być to olej rzepakowy, oliwa z oliwek lub świeże masło. Tłuszcz to nie tylko źródło energii, która potrzebna jest małym dzieciom, ale również składnik odpowiedzialny za przyswajanie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach np. A, D, E oraz K.

Na pewno próbując pierwszej zupki dla dziecka zrobionej z marchewki, uznasz, że brakuje jej przypraw. Pamiętaj, by nie dodawać do niej soli, pieprzu, ani cukru. Dzieci zupełnie inaczej odbierają smak i na początku należy zrezygnować z codziennie używanych przypraw, które zwyczajnie nie nadają się dla malutkich dzieci. Zamiast nich, możesz zastosować naturalne przyprawy m.in.: szczypiorek, koperek oraz pietruszkę.

Jak wprowadzać stałe pokarmy?

Kiedy pierwsza spróbowana zupka jest już za Wami, warto zastanowić się nad kolejnymi krokami wprowadzania do jadłospisu dziecka stałych pokarmów. Trzeba to robić stopniowo i bardzo przydatne w tym mogą okazać się poniższe zasady.

Wprowadzanie nowych posiłków powinno odbywać się powoli

Pamiętaj, że wnuk ma mnóstwo czasu na naukę i szczególnie na początku nie chodzi o to, by zaspokoić jego głód. Pierwsze posiłki oparte na stałych pokarmach mają na celu zaznajomienie dziecka z nowymi, dotąd nieznanymi smakami. Musisz przygotować się na to, że na początku więcej jedzenia znajdzie się na stoliku oraz ubrankach wnuka, niż w jego buzi. Pozwól mu na to. W ten sposób dziecko oswaja się z jedzeniem i przy okazji próbuje nowych smaków. Zacznij od podawania mu jednej, dwóch łyżeczek i sprawdzaj jego reakcję. Czy nowa zupka, owoc lub warzywo posmakuje mu? Czy wręcz przeciwnie?

Zacznij od warzyw, dopiero później wprowadzaj owoce

Wprowadzanie nowych składników do diety malutkiego dziecka zawsze powinno opierać się o tę kolejność. Warzywa mają znacznie bardziej wyrazisty, mniej słodki smak, dlatego są gorzej akceptowane przez dzieci. Wprowadzenie ich do diety po słodkich owocach może być nieco utrudnione. Kiedy malec zaczyna poznawanie smaków od warzyw, nie mając porównania ze smaczniejszymi owocami, będzie mniej wybredny i bardziej chętny do ich próbowania.

Nowe składniki wprowadzaj pojedynczo

Kiedy zaczniesz rozszerzać dietę wnuka o kolejne składniki, pamiętaj, by wprowadzać je do zupek po kolei. Malutkie dzieci mają dużą skłonność do alergii. Po dodaniu do zupki nowego warzywa lub mięsa warto odczekać kilka dni i sprawdzić, czy u dziecka nie wystąpiła reakcja alergiczna. Wprowadzane do diety składniki powinny być podawane stopniowo. Zacznij od małej ilości i z każdym dniem zwiększaj ich porcje.

Zrównoważ stały pokarm z dotychczasową dietą

Bardzo ważne jest, aby zmiana sposobu żywienia maluszka przebiegła w sposób zrównoważony. Nagłe zaprzestanie podawania mleka na rzecz stałych posiłków nie jest dobrym pomysłem. Podawaj wnukowi nowe jedzenie w porze karmienia, tak aby dziecko miało apetyt. Następnie podaj mleko. Nawet jeśli dziecko zacznie zjadać całą porcję stałego posiłku, po jedzeniu nadal powinien dostać butelkę  z mlekiem. Kiedy wnuk skończy 6 miesięcy, oprócz mleka powinien zjadać w ciągu dnia jeden posiłek owocowy, zupkę z mięsem oraz kaszkę na noc. To daje w sumie: 3 posiłki mleczne oraz 3 posiłki stałe.

Kieruj się zaleceniami producenta słoiczków

Kiedy chcesz kupić wnukowi zupkę lub danie ze słoiczka, zawsze stosuj się do zaleceń producenta. Jeśli na etykiecie napisane jest od 9. Miesiąca życia, nie podawaj dania wnukowi, który dopiero skończył 7 miesięcy. Zalecenia znajdują się na etykietach nie bez powodu. Prawdopodobnie w zupce lub daniu znajduje się wówczas składnik, z którym nie radzi sobie układ trawienny młodszych maluszków.

Sposób podawania

Raczej nie masz co liczyć na to, że dziecko od razu zacznie jeść pełną porcję stałego posiłku, jaki od Ciebie dostanie. Na początku będzie to bardziej przypominało zabawę niż jedzenie i sukcesem będzie, jeśli dziecko zje choć kilka łyżek. Pozwól wnukowi na taką formę zapoznawania się z nowością, jaką jest dla niego stały posiłek. Nie zmuszaj wnuka do zjadania całej porcji przygotowanego jedzenia. Pierwsze razy są od tego, żeby spróbował smaku warzyw i owoców, a nie najadł się do syta.

Aby nie zrazić dziecka do jedzenia normalnych posiłków, zawsze dbaj o to, by podawana zupka była świeża. Przed podaniem wnukowi zupki sprawdź jej smak oraz temperaturę. Poparzenie się pierwszą zupką raczej nie zachęci dziecka do jej jedzenia.

Wielu dorosłych zastanawia się, jaka forma podania jest na początku najlepsza. W przypadku owoców sprawa wydaje się prosta, inaczej jest w przypadku zupek. Można podać ją dziecku na dwa sposoby: łyżką, w formie bardziej gęstej oraz w butelce. Wówczas musisz zadbać o to, by zupka była odpowiednio rzadka. Minusem podawania zupki w butelce jest szybki przepływ smaku. Dziecko ma krótki moment by zapoznać się ze smakiem podawanego składnika.

Zupki domowej roboty czy te kupione w sklepie?

Oczywiście najzdrowsze i najpewniejsze zupki przygotowywane są w domu. Jeszcze lepiej, gdy składniki pochodzą ze sprawdzonej, ekologicznej uprawy lub zostały wyhodowane we własnym ogródku. Wbrew pozorom, ugotowanie zupki samodzielnie nie jest aż tak trudne i warto poświęcić chwilę czasu, by podać wnukowi zdrowy, domowy posiłek.

Jeśli jednak nie masz na to czasu albo zwyczajnie gotowanie nie należy do Twoich ulubionych zajęć, możesz sięgnąć po zupkę w słoiku. Wybierając się do sklepu, szukaj produktów znanych, sprawdzonych producentów. Zawsze czytaj etykiety i szukaj informacji takich jak minimalny wiek, jaki musi mieć dziecko, by zjeść wybraną zupkę. Kolejnym ważnym elementem na etykiecie, który powinien zwrócić Twoją uwagę, jest skład. Wybieraj produkty z jak najkrótszym i jak najprostszym składem oraz oczywiście te, które wolne są od słodzików, polepszaczy smaku i konserwantów.

Jakich warzyw używać do przygotowania zupki dla niemowlęcia?

Pierwsze zupki małego dziecka powinny się składać z jednego lub maksymalnie dwóch składników. Idealnie sprawdzają się tutaj: marchewka, ziemniak lub dynia.

Pamiętaj, by po wprowadzeniu nowego warzywa odczekać 2 lub 3 dni, by upewnić się, że u dziecka nie wystąpiła reakcja alergiczna.

Co oprócz warzyw dodawać do zupek?

Po około dwóch tygodniach, od kiedy dziecko zaczęło jeść zupki, ale nie wcześniej niż w 6. miesiącu życia dziecka, możesz dodać do niej kawałki mięsa. Wybierz chude mięso z indyka lub kurczaka. W 7. miesiącu zupkę możesz ugotować z chudym kawałkiem wołowiny lub cielęciny. Dobrze jest raz w tygodniu zamienić mięso na kawałek ryby. Może to być pstrąg, łosoś, halibut lub mintaj. Ryby posiadają w sobie kwasy omega-3, które wspomagają rozwój mózgu i układu nerwowego. Do zupek możesz także dodawać ugotowane, posiekane jajko (po 8. miesiącu).

Zalecane dzienne porcje ugotowanego mięsa dla dzieci:

• 6-7 miesięcy: 10 g
• 8-9 miesięcy: 10-15 g
• Od 10 miesięcy: 15-20 g

Do zupek dziecięcych można dodawać także zioła. Stosuje się je zamiast soli, która jest szkodliwa dla organizmu i nie należy wprowadzać jej do menu u tak malutkich dzieci. Naturalne przyprawy poprawią smak zupy oraz dostarczą witamin i składników mineralnych. W zupkach dla maluszków najlepiej sprawdzą się: szczypiorek, natka pietruszki oraz koperek. Wyhodowane w doniczkach na parapecie będą zawsze świeże i przede wszystkim ekologiczne.

Zupki dla niemowląt - najczęściej zadawane pytania

1. Mój wnuczek swoją przygodę z zupkami rozpoczął niedawno. Chciałabym raz na jakiś czas podać mu zupkę ze słoiczka. Zastanawia mnie jednak to, czy można je podgrzewać? Jeśli tak, to w jaki sposób można to zrobić?

   Tak, zupki ze słoiczków, kupione w sklepie, mogą być podgrzewane. Najłatwiej zagrzać je w kąpieli wodnej. Nalej do garnka wody, tak by sięgała połowy słoiczka. Gdy już się zagrzeje, włóż do środka odkręcony słoiczek. W trakcie podgrzewania mieszaj zupkę i kontroluj jej temperaturę. Nie doprowadzaj do wrzenia.

2. Często gotuję dla mojej wnuczki, która uwielbia domowe zupki. Nie ukrywam jednak, że codzienne gotowanie tak małej ilości zupek jest dla mnie zbyt czasochłonne. Czy mogę ugotować na raz więcej porcji i później je przechować? Jeśli tak, jak można to zrobić?

   Jeśli chcesz przechować zupkę na 2-3 dni, możesz przełożyć odmierzone porcje ugotowanej zupki do małych słoiczków, szczelnie zakręcić i przechowywać w lodówce. Jeśli chciałabyś przechowywać takie słoiczki dłużej, konieczna będzie pasteryzacja. Zawsze przed podaniem dziecku zupki, która była trzymana w lodowce, upewnij się, że jest ona smaczna i nadaje się do spożycia.

3. Jak dużo tłuszczu powinnam dodać do zupki, by nie było go ani za dużo, ani za mało?

   Z tłuszczem nie należy przesadzać. Co prawda zawiera on wiele korzystnych kwasów tłuszczowych, potrzebnych małym dzieciom, ale przyzwyczajanie do dużej ilości tłuszczu w diecie może prowadzić w późniejszych latach do otyłości. Optymalna ilość tłuszczu w zupce to jedna łyżeczka na porcję. Najlepiej wybierać olej rzepakowy, masło lub oliwę z oliwek.