Jak upiec chleb?

Domowy chleb - dlaczego warto?

Nie tak dawno temu świeży, domowy chleb można było spotkać w każdym wiejskim domu. Do pieczenia w domu zachęcały mosiężne piece, które były w stanie wytworzyć temperaturę idealną do wypieku chleba. Dziś ta tradycja niestety zanikła. Każdy przyzwyczaił się do nieograniczonego wyboru pieczywa w sklepie, a jego zakup jest znacznie szybszy i łatwiejszy od własnoręcznego pieczenia chleba w domu.

Jednak w ostatnim czasie pieczenie domowego chleba stało się bardzo popularne. Okres pandemii i kolejki do sklepów skutecznie odstraszyły zwolenników codziennych zakupów. Znacznie wzrosła również świadomość zdrowego odżywiania, co bezpośrednio przekłada się na wzrost zainteresowania domowym pieczywem.

Poniżej przedstawiamy powody, dla których warto sięgnąć po przepisy na świeże, domowe pieczywo.

Domowy chleb jest smaczniejszy

Piekąc chleb w domu, możesz dowolnie skomponować swoje ulubione ziarna i inne składniki dodawane do chleba. Metodą prób i błędów możesz łączyć proporcje mąki pszennej, żytniej i innych, otrzymując w ten sposób idealny dla Ciebie bochenek. Smak domowego pieczywa jest nieporównywalnie lepszy szczególnie od wypieków dostępnych w hipermarketach, które często przygotowywane są z ciasta mrożonego.

Samodzielne pieczenie chleba jest łatwe

Wbrew powszechnie panującej opinii, pieczenie chleba wcale nie należy do skomplikowanych. Wystarczy przestrzegać kilku zasad i nie zrażać się pierwszymi nieudanymi próbami. Jeśli nie wyszło Ci za pierwszym razem, za drugim lub trzecim na pewno będzie lepiej.

Chleb przygotowany własnoręcznie jest zdrowszy

Kupując chleb w sklepie niestety musisz liczyć się z tym, że w jego w składzie znajdziesz polepszacze smaku lub zapachu. Piekąc pieczywo samodzielnie w domu, bazujesz jedynie na naturalnych składnikach. To czyni chleb znacznie zdrowszym.

Domowy chleb dłużej zachowuje świeżość

Pieczenie chleba w domu jest wygodniejsze niż codzienne wizyty w sklepie spożywczym. Domowe pieczywo, szczególnie to bazujące na zakwasie, zachowuje świeżość znacznie dłużej od gotowych produktów oferowanych w sklepach.

Uniwersalne zasady pieczenia chleba

Akcesoria

Wypiek chleba bardzo ułatwiają niektóre akcesoria kuchenne. Znacznie skracają pracę, jaką należy włożyć w wyrabianie i formowania bochenka oraz odpowiadają za równy stopień jego wypieczenia. W wyrabianiu pomóc może robot planetarny lub inny, który posiada funkcję wyrabiania ciasta. Dzięki jego pomocy nie musisz przejmować się zagniataniem ciasta i masz pewność, że zostało to zrobione dokładnie.

Innym przydatnym akcesorium są koszyki do wyrastania chleba. Przydadzą się wtedy, kiedy zamiast chleba pieczonego w formie, przygotowujesz uformowane bochenki. Ponadto, piekąc chleb w postaci bochenków, warto to robić w naczyniu żaroodpornym lub naczyniu kamionkowym.

Wyrastanie

Wyrastanie to jeden z najważniejszych etapów wypieku pieczywa. Aby przebiegło prawidłowo, musisz zadbać o odpowiednie warunki. Ciasto powinno wyrastać w stałej temperaturze. Nie musi być ona wysoka, najważniejsze, by miejsce, w którym zostawimy ciasto nie było przewiewne. Chleb na drożdżach będzie wyrastał szybciej, niż ten na zakwasie. Pamiętaj również, że im temperatura jest niższa, tym chleb będzie potrzebował więcej czasu, aby wyrosnąć.

Składanie i formowanie

W trakcie wyrastania ciasta, zalecane jest jego kilkukrotne składanie. Służy ono wzmocnieniu glutenu. Jak to zrobić? Mokrą dłonią rozciągaj i nakładaj ciasto na siebie. Kiedy ciasto już wyrośnie, należy je uformować wstępnie, a po 20 minutach nadać ciastu ostateczny kształt chleba.

Pieczenie

Prawidłowy wypiek to jeden z najważniejszych czynników decydujący o tym, czy chleb się uda, czy nie. Kluczowe są temperatura, czas oraz wilgotność. Chleb należy piec w wysokiej temperaturze, przekraczającej 200 stopni. Na początku może być ona wyższa, a później, kiedy zauważysz, że skórka twardnieje, możesz ją obniżyć.

W wypieku chleba bardzo istotną rolę odgrywa również wilgotność. Najlepiej sprawdzają się piekarniki parowe, które często mają w sobie dedykowany program do pieczenia chleba. Jeśli jednak takiego piekarnika nie posiadasz, z powodzeniem wystarczy Ci spryskiwacz, którym należy spryskać bochenek przed włożeniem do piekarnika.

Aby spryskany wodą chleb zachował odpowiedni poziom wilgotności przez cały czas pieczenia, warto umieścić go w zamkniętym garnku żeliwnym lub naczyniu żaroodpornym. Pod koniec wypieku, zdejmij górną pokrywę naczynia, by skórka ładnie się przyrumieniła.

Domowy chleb na drożdżach - jak go zrobić?

Jeśli dopiero zaczynasz swoją przygodę z pieczeniem domowego chleba, najlepszym dla Ciebie przepisem będzie chleb na drożdżach. Domowy chleb na drożdżach jest bardzo łatwy w upieczeniu, więc nie musisz obawiać się, że coś Ci się nie uda. Spróbuj upiec go z poniższego przepisu.

Składniki:
500 g mąki pszennej (jeśli chcesz upiec chleb bez foremki, dodaj jej więcej, aby bochenek utrzymał swój kształt)
1 łyżka cukru
1 łyżka soli
7 g suchych drożdży lub 25 g świeżych
0,5 l ciepłej wody
Dowolne ziarna (np. słonecznik, pestki dyni, siemię lniane)
Pół szklanki otrębów

Wykonanie:

Jeśli używasz świeżych drożdży, najpierw przygotuj rozczyn. Suche drożdże możesz dodać bezpośrednio do mąki.

Wszystkie składniki zalej ciepłą wodą i dobrze wymieszaj. Przykryj ściereczką i odstaw w ciepłe miejsce na 20 minut do wyrośnięcia. Po upływie 20 minut ponownie wymieszaj i pozostaw do wyrośnięcia na 40 minut. Po tym czasie wyrośnięte ciasto przełóż do foremki i od razu wstaw do nagrzanego do 220 stopni piekarnika. Piecz przez 60 minut. Obserwuj skórkę chleba, w razie potrzeby skróć lub wydłuż czas pieczenia.

Domowy chleb na zakwasie - nie taki trudny jak go malują

Dobry i udany chleb na zakwasie wielu kojarzy się z czymś absolutnie nieosiągalnym w domowych warunkach. Tymczasem wystarczy przestrzegać kilku wskazówek, by upiec przepyszny, pachnący i delikatnie kwaśny bochenek. Na początku należy skupić się na najważniejszym składniku takiego chleba, jakim jest oczywiście zakwas.

Domowy zakwas

Do przygotowania zakwasu najlepiej wykorzystać mąkę żytnią 720. Oprócz niej będziesz potrzebować dużego, wyparzonego wcześniej słoika, letniej wody oraz oczywiście czasu. Przygotowywanie zakwasu, który może być wykorzystany do pieczenia chleba, zajmuje minimum 5 dni.

Dzień pierwszy: Wymieszaj w słoiku około 150 g mąki z taką samą ilością letniej wody. Przykryj słoik ściereczką i odstaw w ciepłe miejsce na 24 godziny.

Dzień drugi, trzeci, czwarty oraz piąty: Do słoika dodaj około 70 g mąki i taką samą ilość letniej wody. Całość wymieszaj, przykryj ściereczką i odstaw w ciepłe miejsce na kolejne 24 godziny. Czynność powtarzaj codziennie, aż do dnia piątego.

Dzień szósty: zakwas powinien być gotowy do użycia. Należy go ponownie dokarmić z wykorzystaniem tych samych, co poprzednio proporcji, po kilku godzinach, kiedy się uaktywni, możesz upiec swój pierwszy chleb na zakwasie.

Przepis na bardzo łatwy chleb na zakwasie, który zawsze się udaje

Składniki:
200 g aktywnego zakwasu pszennego
325 g wody
500 g mąki pszennej chlebowej
1,5 łyżeczki soli
1,5 łyżeczki cukru

Wykonanie:

Zakwas wymieszaj z wodą oraz cukrem. Dodaj mąkę i sól. Wszystko połącz i wyrób gładkie, lejące ciasto (najlepiej zrobić to w misce). Odstaw do wyrośnięcia na 2 godziny, składając ciasto w połowie tego czasu. Wyrośnięte ciasto przełóż do formy do wypiekania chleba i odstaw na 3 do 5 godzin. Jeśli korzystasz z młodego zakwasu, czas wyrastania może się wydłużyć.

Wyrośnięty bochenek natnij i włóż do piekarnika. Chleb piecz z wykorzystaniem pary przez około 40 minut - temperatura 230 stopni. Studź na kratce.

Jeśli korzystasz z robota, umieść w nim najpierw składniki mokre, potem suche. Wyrabiaj ciasto przez około 2 minuty. Następne kroki wykonuj w kolejności jak powyżej.

Pieczenie chleba na zakwasie wymaga cierpliwości. Uzyskanie smacznego i udanego bochenka może nie udać się za pierwszym razem, ale nie zrażaj się. Nauka wyrabiania ciasta z zakwasem przychodzi z czasem, a po kilku próbach na pewno nabierzesz wprawy i pieczenie smacznego, domowego pieczywa będzie dla Ciebie łatwe.

Domowy chleb - najczęściej zadawane pytania

1. Chciałabym upiec pieczywo z mąki pełnoziarnistej, jednak większość przepisów zawiera w sobie mąkę pszenną lub żytnią chlebową. Czy mogę podmienić mąkę w przepisie, czy lepiej tego nie robić?

   W niemal każdym przepisie możesz wykorzystać dowolną mąkę. Pamiętaj jednak, że mąka typu 2000 zmieni wagę i gęstość ciasta oraz sprawi, że będzie ono bardziej zwarte niż to, zrobione z mąki typu 550. Zmieniając rodzaj mąki w przepisie, musisz dostosować proporcje poprzez zwiększenie gramatury wody lub zmniejszenie ilości dodawanej mąki. Pamiętaj również, że ciasto z mąki 2000 wyrasta wolniej. Będzie ono również bardziej zbite, mniej pulchne oraz bardziej ciemne niż chleb upieczony z mąki typu 550.

2. Słyszałam o tym, że chleb warto piec na kamieniu do pizzy. Podobno jest wtedy bardziej chrupiący i bardziej przypomina ten pieczony w piekarni. Czy to prawda?

   W pieczeniu chleba bardzo istotną rolę odgrywa temperatura. Kamień równomiernie rozprowadza ciepło oraz pochłania wilgoć. Dzięki temu chleb jest przyjemnie chrupiący i przypomina ten upieczony w piekarni. Kamień do pizzy pozwala stworzyć namiastkę warunków, jakie panują w profesjonalnych piecach chlebowych, zatem jeśli posiadasz go w domu, zdecydowanie powinnaś spróbować upiec na nim chleb. Pamiętaj jednak, że piekąc na kamieniu, najlepiej robić to bez użycia metalowej formy i kłaść bochenek bezpośrednio na kamień.

3. Posiadam piekarnik parowy, który ma dedykowany program do pieczenia chleba. Różni się on jednak temperaturą od tej zalecanej w przepisie. Czy lepiej skorzystać z dedykowanego programu, czy trzymać się parametrów pieczenia z przepisu?

   Każdy piekarnik oraz przepis na chleb jest inny i zawarte temperatury pieczenia są zwykle podawane jedynie jako sugestia. Zwykle przy pieczeniu należy kierować się instrukcją dołączoną do piekarnika i w razie potrzeby korygować ustawienia obserwując wypiek. Musisz metodą prób i błędów próbować różnych ustawień i kombinacji i wówczas zobaczysz, które z nich pozwolą upiec najlepszy bochenek.