Jak odciągnąć dziecko od telewizji i gier?

Zagrożenia dla wnuków

Rozwój technologiczny, jakiego jesteśmy świadkami, dotyka każdego z nas. Osoby w każdym wieku coraz chętniej korzystają z udogodnień, jakie niesie ze sobą technologia. Nie inaczej jest z dziećmi. Możemy zaobserwować, że coraz młodsze dzieci sięgają po gry lub spędzają czas, oglądając telewizor.

Kiedy dziecko jest małe, każdy dorosły obawia się o jego przyszłość. Martwimy się o to, czy nie popadnie w uzależnienia od alkoholu, papierosów, czy narkotyków. Tym samym nie zdajemy sobie sprawy, że granie w gry komputerowe lub oglądanie telewizji również mogą być źródłem uzależnienia.

Pamiętajmy jednak, że nie należy popadać ze skrajności w skrajność. Technologia to także szereg korzyści, które mogą pomóc dziecku w rozwoju. Została stworzona po to, aby z niej skorzystać, jednak trzeba to robić w sposób mądry i zrównoważony. Co robić w przypadku kiedy zauważycie, że wnuk nadużywa telewizji, komputera lub komórki? Jak, jako Dziadkowie, możecie zareagować?

Wyrabianie pozytywnych nawyków od najmłodszych lat

Na początku wypada zastanowić się nad tym, skąd u wnuka problem z nadużywaniem komputera, telewizji lub komórki. Zwykle jest to związane z nawykami wyrobionymi już na etapie bardzo wczesnego dzieciństwa. Wiele rodziców oraz Dziadków zostawia nawet kilkumiesięczne dziecko w łóżeczku przy włączonym telewizorze. Nic dziwnego - szybko przewijające się obrazy i intensywne kolory zwracają uwagę malca i sprawiają, że jest spokojne.

Czy przypominasz sobie sytuację, kiedy włączyłaś małemu wnukowi bajkę, żeby zająć go na czas przygotowywania przez Ciebie obiadu? Tego rodzaju praktyki, zwłaszcza powtarzane często, mogą prowadzić do uzależnienia dziecka od ekranu. W późniejszych latach nie ma znaczenia to, czy jest to telewizor, czy gry komputerowe. Dziecko od najmłodszych lat przyzwyczajone do kolorowego świata potrzebuje z nim ciągłego kontaktu.

Należy mieć to na uwadze i pamiętać o tym, aby ograniczyć kontakt małego dziecka z telewizorem oraz ekranami komputerów lub telefonów komórkowych. Jeśli chcesz tymczasowo zająć czymś dziecko, postaw na nieco bardziej kreatywne sposoby.

Obecnie producenci prześcigają się w tworzeniu coraz nowszych i ciekawszych zabawek interaktywnych, które skutecznie zajmują uwagę dziecka. Zwykle są to również zabawki edukacyjne, więc można połączyć przyjemne z pożytecznym. Dziecko w czasie zabawy rozwija się i uczy, a Ty w tym czasie możesz na krótką chwilę zająć się swoimi sprawami. Czyż nie jest to lepsze rozwiązanie od podania dziecku do ręki telefonu lub włączenia w telewizorze głośnej bajki?

Kreatywne spędzanie czasu z wnukiem

Jeśli pewne nawyki zostały już w dziecku wyrobione, musisz jak najszybciej zaaranżować zmianę w sposobie spędzania wolnego czasu. W przypadku kilkulatków bardzo łatwo zaciekawić je alternatywnym zajęciem, który może okazać się dla nich bardziej atrakcyjne od gier lub telewizora. Kluczem jest kreatywność oraz wspólna zabawa. Dla dzieci w tym wieku najważniejsze jest, aby dorosły bawił się razem z nimi. Wówczas na pewno nie wybierze samodzielnego wpatrywania się w ekran. Jeśli brakuje Ci pomysłów na kreatywne zabawy z wnukami, poniżej prezentujemy kilka propozycji:

Zabawa w chowanego

Klasyczna zabawa uwielbiana przez dzieci. Jeśli jesteś posiadaczką dużego ogrodu lub sadu, może być ona jeszcze ciekawsza. Pamiętaj, aby przed rozpoczęciem gry ustalić zasady. Wyklucz z zabawy niektóre pokoje lub rejony oraz wprowadź podstawowe zasady bezpieczeństwa: zakaz wspinania na drzewa, lub odsuwania ciężkich mebli.

Domowe namioty

To coś, o czym marzy każde dziecko. Wspólnie z wnukami zaaranżujcie domową ukrytą bazę. Możesz ją zrobić z ustawionych w kwadrat krzeseł w jadalni przykrytych kocami. Im większe i bardziej rozbudowane namioty uda Wam się zbudować, tym lepiej. W środku możecie zapalić klimatyczną lampkę, czytać bajki lub grać w gry karciane. Jeśli dzieci zostają u Was na noc, mogą tam nawet spać. Świetna zabawa gwarantowana!

Szybkie gry słowne

Kiedy potrzebujesz na krótko zająć czymś dziecko, możesz skorzystać z wielu gier słownych, które na pewno pamiętasz ze swojego dzieciństwa. Przykładem może być gra, w której jeden z uczestników mówi słowo z wybranej wcześniej kategorii, a kolejna osoba wymyśla wyraz, rozpoczynający się od litery kończącej poprzednie hasło (Przykład: kategoria - zwierzęta: nietoperz, zebra, antylopa, aligator, renifer). Tego typu gry są nie tylko zajmujące, ale również rozwijające kreatywność i szybkie kojarzenie.

Wspólne wykonywanie obowiązków

Najczęściej powodem, dla którego dziecko spędza czas przed komputerem lub telewizorem, jest brak czasu i uwagi dorosłych. Natłok obowiązków i konieczność wykonania pewnych domowych czynności zmusza rodziców i Dziadków do zaaranżowania dziecku tymczasowego zajęcia. Jak wiadomo, najpewniejszym i najłatwiejszym na to sposobem jest telewizor lub komputer.

Tymczasem wystarczy zaangażować dzieci we wspólne wykonywanie obowiązków i problem ich zajęcia zniknie. Wiele czynności domowych, z pomocą dorosłych może być również wykonywane przez najmłodszych domowników. Owszem, na pewno zajmą one więcej czasu, ale pamiętajmy, że dzięki temu uczymy dziecko odpowiedzialności oraz szacunku do pracy.

Do domowych obowiązków, które mogą być wykonywane wspólnie z dzieckiem, należy gotowanie. W kuchni do zrobienia jest mnóstwo rzeczy, w których wnuk może pomóc. Jeśli dziecko jest bardzo małe, możesz go zająć „pomocą” w układaniu przypraw lub porządkowaniu szuflady.

Również Dziadkowie mogą wykorzystać wnuków do pomocy w codziennych pracach. Wspólne pielęgnowanie ogrodu lub majsterkowanie na pewno ucieszy dzieci i będzie dla nich ciekawym zajęciem. Jednocześnie na pewno nauczą się czegoś nowego i będzie to świetna alternatywa dla spędzenia czasu przed komputerem lub telewizorem.

Bądź dla wnuka przykładem

Dzieci uczą się zachowania poprzez podpatrywanie dorosłych. Jeśli zatem wnuk widzi, że sam spędzasz czas, przeglądając Internet w komputerze lub smartfonie oraz telewizor w Twoim pokoju jest niemal cały czas włączony, jest bardzo duża szansa, że będzie chciał robić to samo. Wówczas Twoje tłumaczenie tego, że nie może spędzać tyle czasu przed telewizorem i komputerem nie będzie wiarygodne. Dziecko nie zrozumie, dlaczego nie może tego robić, skoro Ty spędzasz czas w dokładnie ten sam sposób.

Kiedy masz chwilę wolnego, zamiast włączać telewizor lub komputer, sięgnij po książkę lub czasopismo. Jest duża szansa, że w ten sposób zachęcisz wnuka do czytania. Być może książki kojarzą mu się jedynie z obowiązkowymi szkolnymi lekturami. Widząc Babcię lub Dziadka spędzających czas na czytaniu, zainteresuje się tym i odkryje, że książki mogą być przyjemną alternatywą dla komputera oraz telewizji.

Poszukiwanie nowego hobby

Wiele prawdziwych pasji, które posiadają dorośli, ma początek w bardzo wczesnym dzieciństwie. Najmłodsze dzieci zainteresowane światem i tym, co ma do zaoferowania, bardzo chętnie sięgają po różne aktywności, poszukując czegoś, co szczególnie przypadnie im do gustu. Rzecz w tym, żeby tym zajęciem nie stały się gry komputerowe lub oglądanie telewizji.

Spraw, aby dziecko miało możliwość spróbowania wielu różnych aktywności. Być może jedna z nich będzie jego nowym hobby, które skutecznie odciągnie go od telewizji i komputera.

Kontakt ze zwierzętami

Główny powód, dla którego dzieci chcą uciekać w świat wirtualny to obecność postaci oraz emocji, których brakuje dziecku w świecie rzeczywistym. W sieci dzieci często szukają przyjaźni oraz kontaktu. Bardzo dobrym przyjacielem, który skutecznie odciągnie dziecko od świata wirtualnego, jest domowy zwierzak. Oczywiście posiadanie zwierzęcia domowego wiąże się również z dużą odpowiedzialnością i taka decyzja zawsze powinna być odpowiednio wcześniej przemyślana.

Zabawa ze zwierzęciem dostarcza każdemu domownikowi wielu emocji. Radość i szczęście, jakie biją od zwierzaka, udzielają się wszystkim. Co więcej, czas spędzany ze zwierzęciem może przybierać bardzo różne formy. Oprócz samej zabawy może być to także spacer albo karmienie.

Posiadanie zwierzęcia uczy dziecko odpowiedzialności oraz szacunku. Jednocześnie uczy także cierpliwości. Zwierzę nie zawsze będzie wykonywać dokładne polecenia i bawić się w sposób, jaki od niego oczekujemy. To z pewnością nauczy dziecko pokory i zrozumienia, że nie zawsze wszystko odbywa się w sposób, jaki by chciało.

Jeśli adopcja zwierzęcia to dla Ciebie zbyt duże przedsięwzięcie, na które nie jesteś gotów, dobrą alternatywą na spędzenie wolnego popołudnia jest wolontariat w schronisku. Jest tam mnóstwo zwierząt, które pragną kontaktu z człowiekiem. Dziecko oprócz zabawy i spędzenia czasu ze zwierzętami nauczy się także wrażliwości. Warto wzbudzać we wnukach chęć niesienia pomocy już od najmłodszych lat.

Sumienność i konsekwentność

Bez względu na to, jaką drogę zdecydujecie się obrać w odciąganiu dziecka od telewizji i gier i które sposoby wybierzecie, najważniejsza jest konsekwencja. Warto, aby w całym procesie uczestniczyli nie tylko Dziadkowie, ale także rodzice. Efekty będą skuteczne jedynie wtedy, kiedy dziecko będzie miało jednakowe zasady w każdym domu.

Należy pamiętać, że w przypadku pozbywania się niepożądanych nawyków u dzieci kluczowe jest wprowadzenie jednakowych zasad i ich sumienne przestrzeganie. Dziecko nie może widzieć sposobu na ustępstwa lub doświadczać różnicy zdań pomiędzy Dziadkami i rodzicami. Warto zatem wcześniej osiągnąć porozumienie i ustalić wspólnie przestrzegane zasady.

Problemy, jakie możesz napotkać odciągając wnuka od telewizji

1. Dziecko na brak pozwolenia na włączenie komputera i telewizora reaguje krzykiem i złością. Co należy w tej sytuacji zrobić?

   Przede wszystkim pamiętaj o tym, że nie możesz ulec wnukowi. Pozwól mu się uspokoić, a następnie zaproponuj inne ciekawe zajęcie. Jego zachowanie wynika z szoku, jakiego doświadcza w związku z nową sytuacją. Aby uniknąć tego w przyszłości, przygotuj dziecko wcześniej do nowego trybu dnia. Z samego rana porozmawiaj z wnukiem i przedstaw dokładnie jaki jest harmonogram całego dnia. Opisz co będziecie robić, podkreślając najciekawsze atrakcje. Kiedy dziecko w ciągu dnia zapyta o komputer lub telewizor, przypomnij, że zaraz będziecie spędzać czas w ciekawszy sposób.

2. Mieszkam w niewielkim mieszkaniu bez balkonu i bez ogródka. Jak mogę zająć dziecko na tak małej i ograniczonej przestrzeni?

   Jeśli nie dysponujesz wystarczającą ilością miejsca do zabawy w gry ruchowe, postaw na równie sprawdzone gry planszowe oraz puzzle. Są one równie dobrą alternatywą do spędzenia czasu przed telewizorem lub komputerem. Gry planszowe rozwijają wyobraźnię, koncentrację oraz uczą zapamiętywania. Pamiętaj, aby dostosować poziom trudności gry do wieku dziecka w taki sposób, aby nie była dla niego ani za trudna, ani zbyt łatwa i nudna.

3. Wnuk ustalił z rodzicami, że może poświęcać godzinę dziennie na granie na komputerze. Czy również muszę przestrzegać tych zasad, nawet jeśli nie pochwalam takiej formy spędzania czasu?

   W tym przypadku najważniejsza jest komunikacja pomiędzy Tobą a rodzicami dziecka. Jeśli wnuk rzeczywiście ustalił taką zasadę ze swoimi rodzicami, nie powinniście w to ingerować i narzucać innych reguł. Warto jednak pamiętać, aby w czasie odbioru wnuka przez rodziców, przekazać informację o tym, że godzina na komputerze została już przez niego wykorzystana.

4. Chciałabym wybrać się z dzieckiem do schroniska i nauczyć je wolontariatu i pomagania innym, jednak obawiam się, że zbyt mocno przywiąże się do znajdujących się tam zwierząt. Jak mogę przygotować wnuka do wizyty w schronisku?

   Przed wizytą w takim miejscu musisz przede wszystkim wytłumaczyć wnukowi, że wszystkie zwierzęta, które się tam znajdują, czekają na dom i nowych właścicieli. Ważne, aby dziecko zrozumiało, że schronisko jest dla zwierząt tymczasowym miejscem pobytu. Pierwszy kryzys może pojawić się w sytuacji, kiedy ulubiony piesek, którego dotychczas wyprowadzaliście, zniknie ze schroniska. Pamiętaj, aby wówczas wytłumaczyć wnukowi, że to oznacza świetną wiadomość: zwierzę znalazło dom i kochającą rodzinę, która teraz stale się nim opiekuje.