Ile można dorobić na emeryturze?

Limity zarobków na rencie i emeryturze

Wszyscy emeryci oraz renciści mogą podjąć dodatkową aktywność zawodową i dorabiać na emeryturze lub rencie, jednak należy pamiętać, że niektórych z nich obowiązują limity zarobkowe. Zagrożenie wiąże się z tym, że po ich przekroczeniu, ZUS może zmniejszyć wysokość wypłacanych świadczeń, a czasem całkowicie je zawiesić.

W związku z powyższym emeryci i renciści muszą pamiętać, że wysokość dodatkowych zarobków może znacząco wpłynąć na pobierane świadczenia z ZUS.

Limity zarobkowe zmieniają się co 3 miesiące (na podstawie wysokości przeciętnego wynagrodzenia publikowanego przez Główny Urząd Statystyczny za poprzedni kwartał), należy zatem na bieżąco sprawdzać, czy kwota naszego dodatkowego wynagrodzenia mieści się w aktualnym limicie.

ZUS ma obowiązek zmniejszyć lub zawiesić wysokość wypłacanego świadczenia (emerytury lub renty) jeśli dodatkowy dochód przekroczy próg 70% lub 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Co dokładnie oznaczają powyższe progi?

• 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia - przekraczając ten prób emeryt lub rencista musi liczyć się z tym, że ZUS zmniejszy jego emeryturę lub rentę o kwotę przekroczenia.
• 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia - przekroczenie tego progu wiąże się z zawieszeniem wypłacania emerytury lub renty.

W terminie od grudnia 2023 roku do lutego 2024 roku maksymalny limit dodatkowych zarobków to kwota 5036,50 PLN brutto miesięcznie (70%). Należy pilnować tego limitu, aby ZUS nie zmniejszył emerytury lub renty.

Natomiast ZUS może wstrzymać wypłatę świadczenia, jeśli przychód przekroczy 9353,50 PLN brutto, czyli 130%.

Kto może dorabiać do emerytury i renty bez limitów?

Nie wszyscy emeryci i renciści muszą martwić się limitami oraz ograniczeniami.

Emeryt, który osiągnął już powszechny wiek emerytalny (60 lat kobiety i 65 lat mężczyźni) może dorabiać do emerytury lub renty bez żadnych limitów i nie martwić się tym, że ZUS zawiesi lub zmniejszy kwotę wypłacanych mu świadczeń.

W grupie emerytów i rencistów, których limity nie obowiązują znajdują się również:

• inwalidzi wojenni pobierający rentę;
• inwalidzi wojskowi, których niezdolność do pracy związana jest ze służbą wojskową,
• osoby pobierający rentę rodzinną przysługującą po osobach uprawnionych do świadczeń wojennych lub wojskowych;
• osoby pobierające rentę rodzinną, która jest kwotowo korzystniejsza od ustalonej emerytury z tytułu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego;
• osoby mające prawo do emerytury częściowej.

Osoby, które przeszły na wcześniejszą emeryturę i chcą do niej dorobić, powinny poinformować ZUS o prognozowanych dochodach. Jeśli tego nie zrobią ZUS będzie wymagał zwrotu nienależnie pobranych świadczeń.

Najważniejsze informacje na temat obowiązujących zasad znajdują się w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 1998 Nr 162 poz. 1118).

ZUS może zmniejszyć lub zawiesić następujące świadczenia:

• emeryturę,
• emeryturę pomostową,
• nauczycielskie świadczenie kompensacyjne,
• rentę z tytułu niezdolności do pracy,
• rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy, chorobą zawodową, wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy sprzed 1 stycznia 2003 r.,
• rentę inwalidy wojskowego, jeżeli niezdolność do pracy nie ma związku ze służbą wojskową oraz rentę rodzinną po inwalidzie wojskowym,
• rentę rodzinną.

Kto musi uważać na limity?

Grupą osób, które szczególnie powinny zwracać uwagę, aby nie przekroczyć wyznaczonych limitów są emeryci, którzy osiągnęli już powszechny wiek emerytalny, ale ZUS podwyższył im wyliczoną emeryturę do kwoty świadczenia minimalnego (od marca 2023 r. jest to kwota 1588,44 zł. brutto), a także osoby na wcześniejszej emeryturze.

Jeśli emeryt otrzymał dopłatę do minimalnej emerytury w nowym systemie emerytalnym, a jego przychód przekroczy kwotę tego podwyższenia, to świadczenie za dany okres będzie wypłacane bez tej dopłaty.

Podobne zasady dotyczą rencistów.

Na jakiej podstawie emeryt i rencista może dorobić do emerytury?

Emeryt lub rencista może uzyskiwać dodatkowe wynagrodzenie na podstawie:

• stosunku pracy,
• umowy o dzieło lub umowy zlecenie,
• pozarolniczej działalności gospodarczej,
• działalności wykonywanej w domu (pracy nakładczej),
• pracy w rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych,
• działalności wykonywanej za granicą,
• sprawowania mandatu posła i posła do Parlamentu Europejskiego.

O przychodach z danej działalności trzeba powiadomić ZUS do końca lutego następnego roku.

Emeryci i renciści, którzy w 2023 r. podjęli dodatkowe zatrudnienie, powinni do końca lutego 2024 roku powiadomić ZUS o osiągniętych w danym roku przychodach oraz o wybranym przez siebie systemie rozliczeniowym (miesięcznym lub rocznym).

Obowiązek informowania ZUS o dorabianiu mają te osoby, które jeszcze nie osiągnęły powszechnego wieku emerytalnego bez względu na to czy pracują na etat czy tylko zlecenie lub dzieło.

Ilu seniorów pracuje będąc na emeryturze?

W ostatnich latach obserwujemy znaczący wzrost liczby osób podejmujących zatrudnienie na emeryturze.

Najnowsze dane, podane przez GUS, udowadniają, że seniorzy chcą być nadal aktywni i starają się poprawić swoją sytuację materialną poprzez dalszą aktywność zawodową. Od stycznia do marca 2023 roku ilość pracujących emerytów wzrosła o 5% (z czego połowa pracujących to kobiety).

GUS podaje, że emeryci i renciści najczęściej pracują w:

• sektorze publicznym (23%),
• handlu (15,6 %),
• przetwórstwie (13,3 %),
• opiece zdrowotnej oraz pomocy społecznej (12,4 %).

Największy wzrost pracujących emerytów zauważono w sektorze edukacji (prawie o 10%).