Dziecko alergik - jak postępować z wnuczkiem alergikiem?

Alergia - co to takiego?

Według szacunków, w Polsce na alergię choruje około kilkaset tysięcy dzieci. Jest to wraz z astmą najpowszechniejsza choroba, która jednocześnie jest trudna do wyleczenia. Jedyne, co pozostaje alergikom oraz osobom w najbliższym otoczeniu, to przystosowanie środowiska w taki sposób, aby było maksymalnie przyjazne i zdrowe. Jest to najbardziej skuteczny sposób na hamowanie objawów i w przypadku większości alergii - stosunkowo łatwy.

Czym jest alergia? Jest to nadmierna lub niepożądana reakcja układu odpornościowego organizmu wywołana przez określony czynnik. Jest on nazywany alergenem i w normalnych warunkach pozostaje dla organizmu obojętny. U osób zdrowych czynniki te nie powodują żadnych reakcji, a u osób chorych, kontakt z alergenem wywołuje określone dolegliwości.

Typy alergii i jej objawy

Można wyróżnić dwa podstawowe typy alergii: pokarmową i wziewną. Alergia pokarmowa najczęściej występuje u najmłodszych dzieci i można ją zaobserwować na etapie rozszerzania ich codziennej diety. Alergia pokarmowa występująca u najmłodszych dzieci może być uciążliwa, ponieważ zwykle obejmuje podstawowe produkty występujące w domowej żywności. Bardzo często dzieci uczulone są na: jajko kurze, mleko, orzechy, owoce lub gluten (obecny w większości produktów zbożowych). Objawami alergii pokarmowej jest zwykle zaczerwieniona skóra oraz problemy układu pokarmowego (kolki, nudności, biegunka).

Innym typem alergii, jaka może objawiać się u dzieci to alergia wziewna. Jest to rodzaj uczulenia, który obejmuje alergeny znajdujące się w powietrzu. Czynnikiem wywołującym niepożądane reakcje alergiczne mogą być: pyłki roślin (najczęściej: trawy: pszenica, drzewa - brzoza, buk, chwasty - bylica, pokrzywa), sierść zwierząt (kotów, psów, zwierząt futerkowych); kurz, grzyby i pleśnie. Objawami alergii wziewnej jest najczęściej katar sienny, zatkany nos, duszności, kaszel oraz zaczerwienione, łzawiące oczy.

Alergik w domu - co robić?

Najbardziej skuteczna walka z objawami alergii to unikanie czynników, które ją wywołują. W związku z tym, kiedy spodziewasz się, że wnuk alergik planuje złożyć Ci wizytę lub przyjeżdża na wakacje, musisz się do tego odpowiednio przygotować. Poniżej podpowiadamy, co powinieneś zrobić, aby pobyt dziecka w Twoim domu nie skończył się szybciej, niż zaplanowaliście.

Alergia pokarmowa

Kiedy Twój wnuk ma alergię pokarmową, kluczowa jest wiedza, który składnik wywołuje u niego uczulenie. W przygotowywaniu codziennych potraw musisz mieć to na uwadze i z niego rezygnować. Najbardziej problematyczne mogą być jajka, które obecne są niemal w każdej domowej potrawie. Na szczęście, obecnie znaleziono wiele sposób na ich zastąpienie. Dobrymi zamiennikami jajka są m.in.: banany, mąka ziemniaczana, jabłko, zmielone tofu, siemię lniane i wiele innych. Dzięki nim Twoje obiady i ciasta wyjdą tak samo dobre, jak zawsze. Podobnie można zrobić z innymi produktami wywołującymi reakcję alergiczną. Dobrym zamiennikiem mleka krowiego jest mleko migdałowe, sojowe oraz kokosowe.

Alergia na kurz

Kiedy Twój wnuk jest uczulony na kurz, to, o co powinieneś zadbać, to przede wszystkim odpowiednie przygotowanie domu na jego przyjazd.

• Upewnij się, że wszystkie pomieszczenia w domu zostały dokładnie odkurzone. Zwróć uwagę na miejsca, w których zbiera się najwięcej kurzu. Wyczyść dywany, wypierz grube zasłony i firanki. Na czas pobytu wnuka w domu najlepiej pozbądź się sztucznych kwiatów i bibelotów. Są to miejsca, gdzie gromadzi się bardzo wiele roztoczy a ich kształt i faktura zwykle nie pozwalają na dokładne ich wyczyszczenie. Jeśli Twój wnuk zostaje z Tobą na dłużej, np. okres wakacyjny, pamiętaj o częstszym niż zazwyczaj odkurzaniu i myciu podłóg. Kiedy jego alergia jest wyjątkowo silna, najlepiej jeśli w czasie sprzątania, będzie przebywał na zewnątrz.
• Posiadaj w domu materiały hipoalergiczne. Szczególnie materace i poduszki mogą prowadzić do rozwoju roztoczy. Wybieraj produkty hipoalergiczne, które zostały zaprojektowane specjalnie z myślą o alergikach. Materiały, z których są wykonane zapobiegają rozwojowi roztoczy, stwarzając dzieciom uczulonym znacznie bardziej przyjazne środowisko odpoczynku.
• Stosuj nakrycia poduszek, łóżek oraz materacy. Kontakt z potem i wilgocią to idealne warunki do rozmnażania roztoczy. Środowisko, w którym czują się najlepiej to łóżko, a w szczególności materac. Stosuj hipoalergiczne nakrycia i pokrowce, które można łatwo wyprać. Dzięki temu utrzymasz nie tylko odpowiedni poziom higieny, ale także zapobiegniesz namnażania się roztoczy.

Alergia na pyłki roślin

Alergia na pylące rośliny, potocznie zwana pyłkowicą ma charakter sezonowy. Aby dowiedzieć się, który czas będzie najbardziej uciążliwy dla alergika, warto śledzić kalendarz pylenia.

• W dniach, kiedy stężenie uczulającego alergenu jest największe, wizytę do parku lepiej przełożyć na inny dzień. Zrezygnuj wówczas z zabaw na zewnątrz i zorganizuj wnukowi ciekawe atrakcje w domu. Może być to równie dobrze spędzony czas, wszystko zależy od Twojej kreatywności. Kiedy dziecko doświadcza wyjątkowo silnych reakcji alergicznych i planujesz z nim wyjście na dłuższy spacer, najlepszą do tego porą będzie dzień po obfitym deszczu. Wówczas, powietrze jest dokładnie oczyszczone z pyłków i narażanie na alergeny występuje w znacznie mniejszym stopniu.
• Kiedy wspólnie z wnukiem planujecie prace lub zabawę w ogrodzie zadbaj o to, by dziecko nie miało kontaktu z uczulającym czynnikiem. Kiedy jednak źródłem jego uczulenia jest bardzo powszechnie występująca roślina, najlepszym wyjściem będzie założenie maski. Dzięki niej alergen nie dostanie się do układu oddechowego dziecka i nie podrażni jego układu odpornościowego. Wykonując prace w ogrodzie, gdzie narażamy wnuka na kontakt z alergenem, dziecko zawsze powinno nosić rękawiczki, długie nogawki oraz rękawy.
• Po wizycie na zewnątrz, szczególnie w okresie zwiększonego pylenia roślin, warto zachęcić dziecko do wzięcia prysznica oraz zmiany ubrania. W czasie kąpania nie można zapomnieć o myciu włosów. To właśnie tam gromadzi się najwięcej alergenów, które mogą dokuczać dziecku jeszcze długo po zakończeniu spaceru.
• Kiedy wspólnie z wnukiem jedziecie samochodem, zadbaj o to, by okna były zamknięte. Klimatyzacja powinna działać na obiegu wewnętrznym. Dzięki temu, powietrze z zewnątrz zawierające alergeny nie dostanie się do środka i nie wywoła reakcji. W domu powinieneś stosować się do podobnych zasad. Jeśli masz klimatyzator, warto go włączyć, a okna zamknąć.
• Jeśli jesteś na etapie sadzenia roślin w ogrodzie, zadbaj o to, by w okolicy domu nie było takiej, która wywołuje u wnuka alergię. Dzięki właściwemu doborowi otaczających Cię roślin znacznie zmniejszasz szansę na wystawienie dziecka na działanie alergenów. Czasem wystarczy zrezygnować z jednej rośliny, aby objawy alergii u wnuka przestały się pojawiać.

Alergia na pleśń

Ten rodzaj alergii, podobnie jak uczulenie na kurz, może być bardzo uciążliwy w życiu codziennym. Występowanie objawów alergii na pleśń przypisuje się na późne lato oraz wczesną jesień. To właśnie wtedy, w lasach pojawia się zwiększona liczba grzybów a w powietrzu czuć znacznie więcej wilgoci. Niestety, problem pleśni nie zawsze dotyczy tylko lasów. W wielu domach, szczególnie tych starych, wilgoć jest bardzo trudna do zwalczenia. Jak można przygotować dom, na wizytę wnuka posiadającego alergię na pleśń?

• Zadbaj o czystość wilgotnych pomieszczeń: regularnie czyść łazienkę, w tym szczególnie wannę oraz kabinę prysznicową. To właśnie tam zbiera się najwięcej wilgoci, która nieusuwana, prowadzi do rozwoju pleśni. Zadbaj o to, by w łazience znajdowała się prawidłowa wentylacja. Jeśli posiadasz tam dywaniki, kup takie, które można często prać w pralce. Do sprzątania używaj środków, które wspomagają zwalczanie pleśni i grzybów.
• Redukuj liczbę codziennej wilgoci w domu: korzystaj z okapu w trakcie gotowania i z wentylatora w czasie kąpieli, nie zostawiaj mokrego prania zbyt długo w pralce. Kiedy suszysz ubrania lub ręczniki, rób to na zewnątrz.
• Mierz wilgotność w pomieszczeniu: aby zapobiec rozwojowi pleśni, utrzymuj wilgotność na poziomie nieprzekraczającym 50%. Pomiar poziomu wilgoci umożliwi Ci wilgotnościomierz. Jest to niedrogi wydatek, a pozwoli Ci stale monitorować poziom wilgotności w domu. Jeśli jest on zbyt wysoki, krótkotrwałym rozwiązaniem może być klimatyzator lub osuszacz powietrza.
• Utrzymuj czystość w lodówce: wyrzucaj psującą się żywność, aby nie doprowadzać do rozwoju pleśni. Często myj środek lodówki oraz nie doprowadzaj do jej rozmrożenia. Pilnuj, by drzwi lodówki nie pozostawały otwarte przez zbyt długi okres czasu.
• Zapewnij odpowiednią wentylację pomieszczeń: każde mieszkanie, czy dom, powinno być regularnie wietrzone, także zimą. To właśnie brak odpowiedniej wentylacji odpowiada najczęściej za problem z wilgocią w domu. Zbyt szczelnie zamknięte okna blokują odprowadzanie wilgoci z mieszkania i sprawiają, że zbiera się ona w okolicy okien - najczęściej na ścianach i sufitach. Jej późniejsze usunięcie może być trudne i kosztowne, zatem zawsze dbaj o to, by zapewniać odpowiednią wentylację o każdej porze roku, także w okresie grzewczym.
• Zadbaj o dużą ilość światła słonecznego: rozwojowi pleśni sprzyjają warunki cienia oraz wilgoci. Szczególnie w okresie słonecznych dni, dopilnuj by zasłony lub rolety były odsłonięte. Zrezygnuj także z ciężkich, grubych firanek. Duża ilość światła słonecznego to nie tylko mniej pleśni, ale również bardziej przyjemne warunki do życia, wprawiające w bardzo dobry nastrój.
• Wybieraj produkty hipoalergiczne: podobnie jak w przypadku alergii na kurz, wybierając materac oraz pościel dbaj o to, by była ona hipoalergiczna. Dzięki temu wilgoć nie przedostaje się do środka i nie tworzy dobrego środowiska do rozwoju pleśni. Informację o tym, czy produkt jest hipoalergiczny, powinieneś znaleźć na etykiecie od producenta. Jeśli nie możesz sobie pozwolić na wymianę materacy i pościeli w całym domu, dopilnuj by przynajmniej wnuk alergik, miał tę odpowiednią.

Alergia na zwierzęta

Jest to z pewnością najbardziej przykry rodzaj alergii, szczególnie dla dzieci. Może przyjmować dwie formy: alergii na ślinę oraz na sierść. Najczęściej, zwierzęta będące źródłem uczulenia to: koty, psy, zwierzęta futerkowe (świnki morskie, chomiki, myszy). Jeśli posiadasz w domu zwierzę, które uczula Twojego wnuka, oto wskazówki, sprawiające, że warunki jego pobytu będą komfortowe zarówno dla Ciebie, jak i dla dziecka.

• Częsta kąpiel - przed przyjazdem wnuka, wykąp pupila. Dzięki temu zmniejszasz liczbę alergenów w sierści. Jeśli dziecko będzie u Ciebie dłużej, pamiętaj, by kąpiele były regularne i częstsze niż zazwyczaj.
• Zasady w domu - najlepiej, kiedy w domu panują zasady wykluczające obecność zwierzęcia w wybranych pomieszczeniach (np. w sypialni). Jeśli jednak zwierzę nie jest przyzwyczajone do takich reguł, na czas dłuższego pobytu wnuka alergika u Ciebie w domu, dopilnuj, by pomieszczenie, w którym będzie spać, było stale zamknięte. Szczególnie ważne jest, aby zwierzę nie spało w łóżku i pościeli uczulonego dziecka. Może to spowodować problemy z oddychaniem i duszności występujące przez całą noc.
• Zabawa ze zwierzęciem - trudno odmówić uczulonemu dziecku zabawy z ukochanym psem lub kotem. Dzięki kilku zasadom możesz sprawić, że nie będzie ona wyjątkowo drażniąca dla organizmu dziecka. Pamiętaj, by zawsze pilnować, żeby dziecko po zabawie ze zwierzęciem nie dotykało okolic oczu. Zatarcie ich mogłoby spotęgować reakcję alergiczną i wywołać silne uczucie swędzenie. Zabawa ze zwierzęciem powinna być krótka i zawsze kończyć się dokładnym umyciem rąk oraz zmianą ubrania.
• Alergia na ślinę - zazwyczaj, alergia na zwierzęta kojarzona jest z uczuleniem na sierść. Tymczasem, warto pamiętać, że alergię nie powoduje sama sierść, a ślina i naskórek zwierzęcia. Sierść najłatwiej natomiast przenosi te alergeny i w związku z tym bardzo często to ona odpowiada, za wystąpienie objawów alergii.

Alergia na zwierzęta: koty vs. psy?

Jeśli planujesz przygarnięcie nowego pupila domowego, a Twój wnuk należy do dzieci uczulonych na zwierzęta, warto zastanowić się nad wyborem rasy, które są mniej uczulające. Pierwsze pytanie, jakie należy zadać, brzmi czy bardziej uczulającym zwierzęciem jest kot, czy pies? Otóż zdecydowanie bardziej uczulające są koty. Z racji tego, że czynnikiem wywołującym alergię jest m.in. ślina. Stale liżące się koty rozprowadzają alergen po całym ciele. Z reguły kota także trudno jest wykąpać, dlatego utrzymanie niskiego poziomu alergenów w mieszkaniu nie jest łatwe.

Co jednak w przypadku, kiedy potrzeba posiadania zwierzęcia jest zbyt silna, aby ją porzucić? Zarówno w przypadku kotów, jak i psów, można wybrać rasę, która jest nieco mniej alergiczna od pozostałych. Rasy kotów, które są dobre dla alergików to m.in: Kot Balijski, Biały Kot Orientalny, Devon Rex, Sfinks, Kot Syberyjski. W przypadku psów najlepiej sprawdzą się rasy: Pudel, Samojed, York, Shih-tzu, Basenji,  Sznaucer.

Wnuk alergik - najczęściej zadawane pytania

1. Wnuk bardzo chciałby mieć pieska, ale niestety ma alergię. Chcemy kupić psa w typie rasy York. Czy kupowanie Yorka z rodowodem jest konieczne, aby posiadał on cechy psa mniej alergicznego?

   Tylko pies posiadający rodowód oraz pochodzący ze sprawdzonej hodowli może zostać uznany za rasowego. Wtedy też dostajesz gwarancję zachowania właściwości i cech określonej rasy. Pamiętaj, że kupno psa bez rodowodu jest ryzykowne. Może okazać się, że pupil z wybraną przez Ciebie rasą nie ma nic wspólnego i niestety, będzie uczulał podobnie jak inne psy.

2. Wnuczek, będąc u nas na feriach, dostał alergii skórnej. Nigdy w domu się to nie zdarzało. Zauważyłam to dopiero następnego dnia rano, kiedy się ubierał. Na co mógł dostać uczulenie? Jadł te same posiłki, które jada w domu.

   Być może jego uczulenie spowodowane jest alergią na Twój proszek do prania. Jest to bardzo częsty powód wystąpienia podrażnień na skórze dzieci - szczególnie w miejscu, w którym kontakt z materiałem jest największy. W sklepie bez problemu znajdziesz środki hipoalergiczne. Dzięki nim wyprana odzież nie będzie powodowała alergii.

3. Wnuczka uczulona jest na pyłki kilku zbóż. Niestety, mieszkam na wsi, więc kontakt ze zbożem jest nieunikniony. Czy można złagodzić występowanie alergii? Chciałabym, żeby wnuczka mogła u mnie spędzić chociaż tydzień w okresie wakacji.

   Na rynku istnieje wiele leków, które łagodzą objawy alergii wziewnej. Najlepiej, jeśli wnuczka będzie zbadana przez lekarza, który doradzi środek odpowiedni do jej wieku. Aby dodatkowo zmniejszyć wystawienie organizmu na szkodliwy alergen, najlepszym okresem do odwiedzin będzie czas po intensywnym deszczu.