Czy wnuki muszą płacić alimenty na dziadków?

Kiedy dziadkowie mogą domagać się alimentów od wnuków?

Kodeks rodzinny i opiekuńczy stanowi, że obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Krewnymi w linii prostej są właśnie dziadkowie i ich wnuki. Jednakże są oni zobowiązani dopiero w drugiej kolejności, ponieważ w pierwszej są zobowiązani krewni bliższego stopnia, czyli dzieci dziadków, a rodzice wnuków.

Prawo stanowi bowiem, że obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności powstaje dopiero wtedy, gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności albo gdy osoba ta nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi lub gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami.

Życie w niedostatku

Życie w niedostatku to podstawowa przesłanka do tego, aby dziadkowie mogli dochodzić alimentów od swoich wnuków. Chodzi tutaj o sytuację, gdy dziadkowie nie są w stanie sami zaspokoić swoich potrzeb życiowych. Dopiero wtedy, gdy dziadkom faktycznie brakuje pieniędzy na ich wydatki, które są uzasadnione. Życia w niedostatku nie uważa się wówczas, jeżeli osoba nie podejmuje pracy zarobkowej pomimo posiadanych kwalifikacji i stanu zdrowia, który na to pozwala.

Osobami żyjącymi w niedostatku są osoby, które:

• nie pracują,
• nie mają przyznanej renty,
• nie pobierają emerytury,
• nie uzyskują dochodów ze swojego majątku.

Nie jest natomiast uznawana za życie w niedostatku sytuacja, w której dziadkowie nie podejmują pracy zarobkowej pomimo tego, że mają do tego odpowiednie kwalifikacje oraz pozwala im na to stan zdrowia. Jeżeli więc dziadkowie są w stanie znaleźć pracę, nie mogą oni żądać alimentów od swoich wnuków.

Jak uzyskać alimenty od wnuków?

Alimenty od wnuków można uzyskać na mocy orzeczenia sądowego. Aby to zostało wydane, należy złożyć pozew o alimenty. Pozew w tych sprawach nie podlega opłatom, co dla osób, które żądają alimentów ma duże znaczenie, bowiem najczęściej nie mają one pieniędzy na pokrycie kosztów, które wynikają z postępowania sądowego.

W pozwie należy wykazać, że dziadkowie znajdują się w niedostatku i nie są w stanie samodzielnie się utrzymać. Jako dowód takiego stanu rzeczy można dołączyć na przykład odcinek renty lub emerytury.

Alimenty zostaną przyznane po zbadaniu przez sąd sytuacji materialnej nie tylko Dziadków, ale również wnuka, od którego domagają się oni przyznania alimentów. Sąd sprawdza przede wszystkim to, czy dziadkowie rzeczywiście nie są w stanie samodzielnie się utrzymać. Ponadto sąd sprawdza, czy wnuk jest w stanie alimentować swoich dziadków. W tym celu sprawdza więc, czy wnuk pracuje, jakie ma zarobki oraz w jakich warunkach żyje i na tej podstawie określa, czy i w jakiej wysokości wnuk ma płacić alimenty na rzecz swoich dziadków.

Pozew o alimenty

Aby uzyskać alimenty od wnuków, musi je najpierw zasądzić sąd. Aby zainicjować postępowanie przed sądem, należy w tym celu złożyć pozew o alimenty. Pozew ten jest bezpłatny, co oznacza, że nie jest pobierana od niego żadna opłata, co jest szczególnie korzystną sytuacją dla osoby ubiegającej się o alimenty, która zazwyczaj jest osobą niemajętną i właśnie dlatego domaga się zasądzenia alimentów.

W pozwie o alimenty należy wykazać, że dziadkowie znajdują się w niedostatku oraz że nie są w stanie się utrzymać. Jako dowód takiego stanu rzeczy można dołączyć na przykład odcinek renty lub odcinek emerytury. W pozwie należy również dokładnie opisać sytuację materialną wnuków, od których dziadkowie chcą domagać się alimentów. Sąd zasądzi bowiem alimenty dopiero po rozważeniu, czy dziadkowie faktycznie żyją w niedostatku oraz czy sytuacja finansowa wnuków pozwala na płacenie alimentów swoim dziadkom.

Jak napisać pozew o alimenty?

Pozew o alimenty nie wymaga sporządzenia go przez profesjonalnego pełnomocnika (czyli adwokata lub radcę prawnego). Nie podlega on również opłatom. Co powinien zawierać pozew o alimenty?

Pisanie pozwu o alimenty zaczynamy od wpisania po prawej stronie miejscowości i daty. Pod tą informacją wpisujemy dane adresowe sądu, który jest właściwy w naszej sprawie. Sąd, do którego możesz złożyć pozew o alimenty to sąd, w okręgu którego zamieszkuje pozwany albo sąd, w okręgu którego zamieszkujesz Ty.

Pod oznaczeniem sądu, do którego kierowane jest pismo należy oznaczyć strony procesu:

• powód - osoba, która dochodzi swoich roszczeń
• pozwany - osoba, od której żądamy spełnienia roszczenia. Pozwanym w tym przypadku będzie wnuk, od którego chcesz dochodzić alimentów.

W oznaczeniu stron należy podać imię i nazwisko oraz adres, na który można doręczać pisma sądowe.

Pod oznaczeniem stron wpisujemy tytuł pisma, które kierujemy do sądu, czyli „Pozew o alimenty”. W tym miejscu należy wpisać to, czego żądasz - na przykład: „wnoszę o zasądzenie alimentów na moją rzecz od mojego wnuka w wysokości 500 zł miesięcznie”. Kwota alimentów, której żądasz musi być odpowiednia i uzasadniona do Twoich potrzeb. Powinna prowadzić do zaspokojenia Twoich usprawiedliwionych potrzeb i jednocześnie nie powinna przekraczać możliwości zarobkowych wnuka, od którego dochodzisz alimentów.

Po wpisaniu żądania pozwu należy napisać jego uzasadnienie. W uzasadnieniu musisz opisać dokładnie swoją sytuację materialną oraz wykazać dowody na poparcie tego, że brakuje Ci pieniędzy na życie. Dowodami takimi mogą być na przykład odcinki emerytury lub renty. W dalszej kolejności musisz opisać sytuację materialną osoby, od której domagasz się alimentów. Od tego bowiem zależy czy sąd uzna Twoje uznanie. Jeżeli Twój wnuk, od którego chcesz alimentów nie będzie w stanie Ci ich płacić, sąd oddali Twoje żądanie.

Pozew należy własnoręcznie podpisać. Ponadto należy do niego dołączyć jego odpis (dla doręczenia stronie przeciwnej) oraz załączniki do pozwu (dowody na poparcie swoich żądań - na przykład odcinek renty) również w dwóch egzemplarzach.

Wysokość alimentów

Jakiej wysokości alimentów Dziadkowie mogą spodziewać się od swoich wnuków? Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Przede wszystkim dlatego, że wysokość alimentów ustalana jest indywidualnie w odniesieniu do każdego przypadku. Sąd ustalając wysokość alimentów bierze pod uwagę:

• sytuację materialną dziadków i ich uzasadnione potrzeby
• możliwości zarobkowe wnuków

Sąd przyznając alimenty i ustalając ich wysokość bada najpierw czy dziadkowie faktycznie żyją w niedostatku oraz czy nie są oni w stanie samodzielnie ponieść kosztów swojego utrzymania. Dopiero później bada, czy wnuki zarabiają na tyle dobrze, że będą w stanie płacić alimenty bez nadmiernego uszczerbku dla siebie.