Oznaczenia na grach komputerowych

Gry komputerowe - rozrywka czy zagrożenie?

Żyjemy w czasach, w których dzieci coraz rzadziej bawią się tradycyjnymi zabawkami takimi jak samochody, samoloty, czy lalki. Coraz chętniej natomiast sięgają po gry komputerowe i możliwości, jakie daje im smartfon, czy komputer. Współcześnie tego zjawiska nie da się powstrzymać i nie warto z nim walczyć. To, co można zrobić to mieć kontrolę nad tym, co dziecko robi w sieci oraz w jakiego rodzaju gry gra w swoim wolnym czasie.

Gry komputerowe to świetna forma rozrywki dla osób w każdym wieku. Niegdyś bardzo podstawowe i maksymalnie uproszczone, dziś rozbudowane i wzbogacone o efekty, które działają na wiele zmysłów. Kolorowy, ciekawy świat pełen dopracowanych detali, towarzyszące mu dźwięki oraz efekty specjalne mogą skusić nie tylko dziecko.

Możliwości gier komputerowych doceniają osoby w każdym wieku, a ta forma spędzania czasu staje się szczególnie popularna nawet wśród społeczeństwa w średnim wieku. To właśnie tej grupie docelowej dedykuje się wiele tytułów o rozbudowanej fabule, zawierającej elementy przeznaczone wyłącznie osobom dorosłym. Niestety popularność tego typu gier odbija się szerokim echem w środowisku graczy i może zainteresować także dziecko.

Kiedy pytacie wnuka, co chce dostać na urodziny, bardzo często odpowiedzią będzie tytuł gry komputerowej. Idąc do sklepu dorośli nie spodziewają się, że kolorowa, ciekawa okładka skrywa brutalne sceny oraz fabułę nieadekwatną do wieku dziecka. Jak zatem rozpoznać, czy tytuł, o który prosi wnuk, będzie dla niego odpowiedni? Z pomocą przychodzą oznaczenia na grach opracowane przez PEGI.

PEGI - Ogólnopolski System Klasyfikacji Gier

PEGI (ang. Pan European Game Information), czyli Ogólnopolski System Klasyfikacji Gier został stworzony, by jednoznacznie sklasyfikować gry dostępne na rynku. Oznaczenia PEGI są w Polsce jedynymi oficjalnie obowiązującymi. Zostały stworzone po to, by informować o rodzaju treści, jakie mogą pojawiać się w grze oraz minimalnym zalecanym wieku graczy.

Znaki PEGI można znaleźć na odwrocie pudełka z grą. W przypadku zakupu online informacji o posiadanych przez grę oznaczeniach należy szukać w opisie lub specyfikacji produktu. Każda gra zawiera zwykle dwa rodzaje oznaczeń. Pierwszy typ związany jest z minimalnym wiekiem graczy, którym dedykowany jest dany tytuł. Druga grupa oznaczeń pozwala określić rodzaj zawartości i treści, jakich można spodziewać się w grze. Punktuje najważniejsze informacje, które mogą wpłynąć na decyzję o tym, że dana gra będzie dla dziecka odpowiednia bądź nie.

Oznaczenia PEGI dotyczące wieku graczy

	Gra od lat 3: Gry oznaczone tym symbolem uznaje się za odpowiednie dla osób w każdym wieku. W fabule dopuszczalne są niewielkie ilości przemocy w komicznym lub dziecięcym kontekście (podobnej do tej występującej w bajkach np. Tom i Jerry, Królik Bugs). Postacie występujące w grze powinny być w całości wytworem fantazji, tak, aby dziecko nie mogło utożsamić ich z postaciami rzeczywistymi. W grze nie powinny znajdować się sceny zawierające obrazy lub dźwięki, które mogą przestraszyć dziecko. W grze oznaczonej tym symbolem nie mogą znaleźć się wulgaryzmy, odwołania do życia seksualnego, oraz sceny zawierające nagość. Przykłady gier: Fifa, Gran Turismo, UglyDolls, Farming Simulator,
	Gra od lat 7: Gry, które pod względem prezentowanych treści przypominają te odpowiednie dla wszystkich grup wiekowych. Znajdują się w nich jednak dźwięki oraz obrazy, które mogłyby okazać się przerażające dla najmłodszych odbiorców. W tej kategorii wiekowej dopuszczone są sceny zawierające częściową nagość, ale nie może ona występować w kontekście seksualnym. W grach dopuszczalne są także sceny z bardzo łagodnymi formami przemocy (niedosłownymi, nierealistycznymi, przedstawionymi w mało szczegółowy sposób). Przykłady gier: Little Big Planet, Minecraft, Harry Potter (wybrane części), Rayman, Lego.
	Gra od lat 12: Przemoc ukazana w grach należących do tej kategorii wiekowej jest nieco bardziej realistyczna niż w poprzednich kategoriach. Jest jednak skierowana jedynie przeciw postaciom fantastycznym. W przypadku postaci przypominających ludzi lub zwierzęta przemoc może przyjmować formę wyłącznie nierealistyczną. W tej kategorii wiekowej dopuszczalna jest również bardziej dosłowna nagość, mogą pojawić się również odwołania do seksu. Ewentualne wulgaryzmy, jakie mogą pojawić się w grze, muszą mieć łagodny charakter. Sceny w grze tej kategorii mogą także przedstawiać gry hazardowe (np. gry karciane). Przykłady gier: The Sims, World of Warcraft: Legion, Spellforce 3, Overwatch.
	Gra od lat 16: Gry w tej kategorii skierowane są do młodzieży, która może już jednoznacznie odróżnić dobro od zła oraz grę od rzeczywistości. Przemoc i czynności seksualne występujące w grach tej kategorii wyglądają tak, jak w rzeczywistości. Fabuła gry może zawierać brutalniejsze wulgaryzmy, sceny pokazujące używki oraz hazard, a także sceny popełniania przestępstw. Z perspektywy osoby dorosłej, kupującej taką grę na prezent dla nastolatka ważna jest ocena, czy jest on wystarczająco dojrzały i odporny na tego typu bodźce zewnętrzne. Przykłady gier: Battlefield V, Diablo III, Dark Souls, Assassins Creed.
	Gra od lat 18: Gry skierowane wyłącznie dla osób dorosłych. Treści w nich zawarte zawierają odważne sceny erotyczne, wulgarny język, oraz daleko posuniętą przemoc obejmującą jej specyficzne aspekty. Bardzo często w grach obecne jest zabijanie bez oczywistego motywu oraz przemoc wobec bezbronnych postaci. Gry znajdujące się w tej kategorii skierowane są do osób, które potrafią zrozumieć powód występowania takich elementów w grze. Przykłady gier: Grand Theft Auto, Wolfenstein, Far Cry: 5, Watch Dogs 2, Call of Duty: Black Ops IV.

Oznaczenia PEGI dotyczące treści w grze

	Przemoc: Gra zawiera elementy przemocy. Widząc to oznaczenie, należy go odczytywać w połączeniu z kategorią wiekową. W grach z symbolem PEGI 7 sceny przemocy występujące w grze mają charakter nierealistyczny lub pozbawiony szczegółów. Przemoc nie występuje tam w odniesieniu do postaci przypominających prawdziwych ludzi lub zwierzęta. W grach ze znakiem  PEGI 12 może wystąpić przemoc wobec postaci fantastycznych oraz nierealistyczna przemoc wobec postaci o ludzkim wyglądzie. W grach ze znakiem PEGI 16 lub 18 przemoc przyjmuje najbardziej realistyczną formę.
	Seks: Oznaczenie pojawiające się w towarzystwie znaku PEGI 12 sugeruje, że gra zawiera pozy seksualne lub odwołania do seksu. W grze z symbolem PEGI 16 sceny mogą zawierać nagość o charakterze erotycznym oraz przedstawiać stosunek płciowy z widocznymi organami płciowymi. W grach PEGI 18 posiadających to oznaczenie można spodziewać się dosłownej aktywności seksualnej. Gry, w których występują sceny nagości, ale nie mają one kontekstu seksualnego, nie wymagają specjalnych oznaczeń.
	Dyskryminacja: W grze znajdują się sceny ze stereotypami o charakterze religijnym, nacjonalistycznym, etnicznym lub innym. Treści mogą nawoływać do nienawiści i dyskryminacji. Tego typu elementy w grze są jednocześnie opatrzone znakiem PEGI 18.
	Narkotyki: Gra zawiera sceny lub treści odnoszące się do zażywania narkotyków, palenia tytoniu oraz picia alkoholu. Gry z tym oznaczeniem posiadają zwykle również znaki: PEGI 16 lub PEGI 18.
	Strach: Oznaczenie może pojawiać się na tytułach ze znakiem PEGI 7, kiedy treść gry zawiera dźwięki lub obrazy, które mogą przestraszyć dzieci. Występuje również na grach z oznaczeniem PEGI 12, które zawierają przerażające efekty lub dźwięki budzące grozę.
	Wulgaryzmy: Oznaczenie informuje o pojawiającym się w grze wulgarnym języku. W przypadku gier ze znakami PEGI 12 wulgaryzmy mają łagodny charakter i nie posiadają odniesień seksualnych. W grach PEGI 16 oraz PEGI 18 mogą pojawić się odwołania do seksu, oraz bluźnierstwa.
	Hazard: W grach posiadających to oznaczenie mogą znaleźć się elementy zachęcające do gier hazardowych lub objaśniające ich zasady. Gry, w których pojawiają się takie treści noszą również oznaczenia PEGI 12, PEGI 16 lub PEGI 18.
	Gra online: Oznaczenie informujące o możliwości gry przez Internet
	Zakupy w grze: Nowy znak informujący o tym, że w grze istnieje możliwość dokonania zakupów.

Własna ocena i intuicja

Wybierając grę dla wnuka, korzystanie z oznaczeń powinno pełnić formę jedynie wskazówki. To Ty najlepiej znasz własnego wnuka i potrafisz ocenić, czy jest na dane wrażenia i emocje wystarczająco dojrzały. Przed decyzją o zakupie warto poszukać w Internecie opinii oraz recenzji o danej grze. Dzięki skrótom i filmom znalezionym w sieci możesz dokładnie zobaczyć, na czym opiera się fabuła gry oraz na czym polegają jej zasady.

Jeśli wybierasz się po grę do sklepu stacjonarnego, warto skorzystać z opisu, który znajduje się na opakowaniu. Da on pewien pogląd na to, czego można się spodziewać po danym tytule. Warto także poprosić o pomoc sprzedawcę. Popularne tytuły, które cieszą się dużym zainteresowaniem, są powszechnie znane obsłudze sklepu i na pewno osoba obsługująca, będzie mieć wiedzę wystarczającą do ogólnego przedstawienia fabuły gry.

Aby kupiona gra była dla Twojego wnuka odpowiednia, warto skupić się nie tylko na dobraniu jej odpowiednio do wieku dziecka. Należy także wziąć pod uwagę jego cechy charakteru. Jeśli z natury jest zamknięty w sobie i wrażliwy, tytuły, które są krzykliwe i dynamiczne mogą okazać się nietrafione. Wówczas warto postawić na gry opierające się na logicznym myśleniu i rozwiązywaniu zagadek, które będą nieco bardziej spokojne i przy okazji rozwijające. Z kolei dla dzieci żywych i rezolutnych, warto wybierać gry o rozbudowanej fabule i dynamice. Dzięki temu szybko się nie znudzą i będą świetnym sposobem spędzenia wolnego czasu dla dzieci o takim typie charakteru.

Gry komputerowe odpowiednie dla dzieci - najczęściej zadawane pytania

1. Mój wnuk bardzo lubi grać w gry komputerowe, jednak obawiam się, że spędza przed ekranem zbyt dużo czasu. Ma dopiero 5 lat, ile czasu powinien poświęcać na tego typu rozrywkę?

   Jeśli wnuk dopiero rozpoczyna przygodę z grami komputerowymi, bardzo ważne, aby przypilnować, żeby nie poświęcał im zbyt wiele czasu. Dla 5-latka optymalnym czasem będzie 30 minut. Nie powinien jednak korzystać z gier komputerowych codziennie. Warto zachęcać wnuka do korzystania także z innych form rozrywki m.in. gier planszowych, puzzli, książek oraz zabaw na świeżym powietrzu.

2. Jaki wiek jest odpowiedni, by kupić dziecku pierwszą grę komputerową? Wnuczka niedługo kończy 7 lat i chciałam jej ją podarować na urodziny. Wiem, że do tej pory nigdy nie grała w gry komputerowe.

   Przede wszystkim swój pomysł na prezent powinniście skonsultować z rodzicami dziecka. Być może nie bez powodu wnuczka do tej pory nie grała w gry komputerowe i wówczas Wasz prezent może zostać źle odebrany przez rodziców dziecka. Jeśli jednak nie mają oni nic przeciwko, sprawdzonymi grami będą te z grupy przygodowych. Najlepiej, jeśli nie będą zbyt angażujące. Jednymi z najpopularniejszych gier w tym typie są: Rayman, Mario, Zoo Tycoon.

3. Zbliżają się urodziny wnuka i niedawno poprosił mnie o kupienie mu na prezent gry komputerowej. Wiem jednak, że jego rodzice nie pochwalają takiej formy spędzania wolnego czasu. Nie mam serca odmówić dziecku, bo wiem, że codziennie spędza sporo czasu na nauce. Chodzi także na lekcje języka i gry na instrumencie. Chciałbym, żeby mógł się od tego od czasu do czasu oderwać. Co powinienem zrobić? Czy kupić mu grę i zignorować zdanie rodziców w tej kwestii?

   Jeśli wiesz, że rodzice są przeciwni graniu w gry komputerowe, spróbuj z nimi o tym porozmawiać. Powiedz o tym, że dziecko chciałoby otrzymać taki prezent na urodziny. Porusz także temat ilości obowiązków, jakie się na niego nakłada i podkreśl, że ważne w tym przypadku jest zachowanie odpowiedniej równowagi pomiędzy nauką a rozrywką. Jeśli jednak rodzice mimo to wyrażą sprzeciw, powinieneś uszanować ich decyzję. W takim przypadku dobrym zamiennikiem gry komputerowej może być ciekawa gra planszowa.

4. Wnuk chętnie gra w gry komputerowe jednak ostatnio zaczął się izolować od tradycyjnych metod wspólnego spędzania czasu z rodziną. Nie chce wychodzić na zewnątrz na spacer, wspólne posiłki kończą się szybko i zazwyczaj jest w ich trakcie bardzo małomówny. Chciałabym zachęcić go do integracji poprzez kupno gry rodzinnej, w którą można grać w większą ilość osób. Czy można gdzieś takie dostać?

   Największy wybór gier rodzinnych, dzięki którym można bawić się wspólnie, oferują konsole. Można wówczas skorzystać propozycji wielu gier ruchowych, które są świetnym źródłem rozrywki dla całej rodziny. W przypadku gier komputerowych najlepszą opcją jest karaoke. Aby dodatkowo zachęcić wnuka do tej formy spędzania wolnego czasu, warto ogłosić konkurs i zadbać o ciekawe nagrody.